سفرنامه آذربایجان(از: سلیمان خان.)

شماره بازیابی: 2311
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‮‭10-23626‬‬
زبان اثر: فارسی
عنوان و نام پديدآور: سفرنامه آذربایجان/ از: سلیمان خان.
تاریخ کتابت: قرن 13ق.
قطع: ‮‭13/5‬*‭21‬سم. ‭100‬ص. ‭14‬س.‬
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1حسب الامر اعلی حضرت…
2بهمان حالت هستم تا بعد خدا چه خواهد.
نوع کاغذ:فرنگی رقعه‌ای کلفت سفید کبریتی.
تزئینات نسخه:نبش اوراق در اصل طلایی بوده و قدری ریخته است.
تزئینات جلد:کاغذ ابری سبر و سیاه. عطف و گوشه تیماج سبز تیره.
ملا جعفر خان به جهت علم طب و شیمی. نجف قلی خان یاور به جهت علم توپخانه غفارخان یاور به جهت علوم پیاده نظام. بنده درگاه سلیمان به جهت زبان فرانسه و علوم ریاضی به عرض حضرت والا وزیر علوم روحی فداه رسانیده حضرت والا هم اطلاع به جناب جلالتمآب اجل اکرم سپه‌سالار اعظم دام اقباله العالی (مرحوم حاج میرزا حسین خان مشیرالدوله صدراعظم) داده در پیشگاه معدلت دستگاه حضور باهر النور مبارک معروض افتاد، مقرر رفت که در شهر ذیقعده الحرام معجلا عازم دارالسلطنه تبریز گردیده به ریاست مقرب الخاقان میرزا جوادخان سرتیپ (سعدالدوله که بعدها وزیرمختار ایران در بروکسل و وزیر امور خارجه و رئیس مجلس شورای ملی ایران شد) مشغول تدریس متعلمین و انجام خدمت گردیم اینک این بنده درگاه که عازم این سفر گشته مسافرت و شرح احوالات خود را منقسم به سه فصل نموده معروض می‌دارم».
این کتاب شامل شرح سفری است که از 6 ذیقعده 1293ق. تا پنجم رمضان 1294ق. کشیده و روز به روز وقایع و مشاهدات خود را با کمال صراحت نوشته و معلوم می‌شود به واسطه بدرفتاریها و مخالفتهای رئیس مدرسه تبریز نتوانسته کار خود را انجام دهد و ناچار به تهران برگشته است و کتاب به واسطه لحن صراحت و صداقتی که دارد جالب توجه است.
يادداشتهاي مربوط به عنوان و پديدآور: مرحوم سلیمان خان مهندس مولف این کتاب است که مدت‌ها معلم ریاضیات مدرسه دارالفنون بود و احتساب الملک لقب گرفت و چندی رئیس اداره تعاون در وزارت فلاحت و تجارت و فواید عامه ایران بود و مولف بعضی کتاب‌های درسی در علوم ریاضی است.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نسخ تعلیق روشن متوسط.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 1کاتب اشتباهاتی در اصل نسخه کرده که با مداد اصلاح کرده‌اند. جای برخی از نام‌های اروپایی سفید مانده با مداد به خط لاتین نوشته‌اند.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد چهارم، صفحه 2996.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: مولف در دیباچه کتاب می‌نویسد: «حسب الامر اعلی حضرت اقدس شهریاری روحی و روح العالمین فداه که بنای انتشار و رواج علوم و افتتاح مدرسه در دارالسلطنه تبریز گردید ارجاع این کار به عهده بندگان نواب مستطاب اشرف اعظم والاحضرت اعتضادالسلطنه وزیر علوم روحی فداه مفوض گشت لذا از جانب حضرت والا به جهت اتمام این امر به مرقب الخاقان جعفرقلی خان رئیس مدرسه (مرحوم نیرالملک هدایت که بعدها وزیر علوم شد) فرمایش رفت و جناب ایشان نیر به صواب دید مقرب الخاقان ملا حسن خان ناظم (مرحوم ادیب الدوله ناظم مدرسه دارالفنون) و مقرب الخاقان میرزا عبدالغفار نجم الملک (مرحوم حاج نجم‌الدوله ریاضی‌دان معروف)، معلمین اسامی التفصیلی از مدرسه مبارکه منتخب نموده:
موضوع (اسم عام يا عبارت اسمي عام): سفرنامه‌ها
تاريخ: 20130722
محل و شماره بازیابی: 112106