عقاید(از: خواجه محمدبن محمدبن محمود پارسای بخاری (749ق. پنج‌شنبه 24 ذح 822ق.)؛ به شرح تحقیقی دانش‌پژوه)

نبذة عن كتاب عقاید(از: خواجه محمدبن محمدبن محمود پارسای بخاری (749ق. پنج‌شنبه 24 ذح 822ق.)؛ به شرح تحقیقی دانش‌پژوه)

شماره بازیابی: 228/4 س
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‏‫10-10713
زبان اثر: فارسی
عنوان و نام پديدآور: عقاید/ از: خواجه محمدبن محمدبن محمود پارسای بخاری (749ق. پنج‌شنبه 24 ذح 822ق.)؛ به شرح تحقیقی دانش‌پژوه
تاریخ کتابت: ، تاریخ کتابت: قرن 8 و 9ق. (با 11 برگ نستعلیق نونویس قرن 12ق. در ش1)
قطع: ؛ قطع: ‏‫9*12سم. 115گ. 5-11س.؛ اندازه جلد: 12*17سم.
يادداشتهاي کلي: نسخه را شادروان فکری سلجوقی دانشمند هرات در 1330ش. به شادروان بیانی بخشیده و آن مرحوم دو مقاله درباره رساله چهارم آن نوشته و سپس دانشمند کابل آقای عبدالحی حبیبی دو مقاله در «یغما» در نقد این گفتار آورده، رساله سوم آن در فرهنگ ایران زمین به کوشش آقایان محمد خوانساری و آلبرت ناپلئون کمپانیونی نشر شده است.
نسخه کامل این ترجمه را آقای حبیبی در دست دارند و در محرم 1156ق. نوشته شده است.
که از روی متن «السواد الاعظم» ابوالقاسم اسحاق بن محمدبن اسمعیل حکیم سمرقندی (د: 10 محرم 342ق.) که نزدیک به 290 ساخته است یا ترجمه آن که به دستور امیر نوح بن منصور سامانی نزدیک 370ق. به نگارش درآمده است برگزیده است.
نسخه کامل این ترجمه را آقای حبیبی در دست دارند و در محرم 1156ق. نوشته شده است.
تزئینات متن:عنوان شنگرف.
نوع کاغذ:سفید.
تزئینات جلد:تیماج سبز ضربی مقوایی با ترنج.
نک: قاموس الاعلام، ص 1058؛ معجم المطبوعات، ص 14 و 1046؛ ذیل بروکلمان، 1/ 595 در آن از 62 مساله کلامی بحث شده است.
بنگرید به: گفتار دکتر مهدی بیانی در ارمغان محمد شفیع، ص 221-230 که در آن از عقیده سمرقندی (ش4) بحث شده است، گفتار او در مجله ادبیات تهران س6، ش 3 و 4، ص 57-70 که در آن باز از همین عقیده گفتگو شده است. گفتار عبدالحی حبیبی در مجله یغما ش181، ص 193و 190، ص 49 که در آن دو از ش4 این مجموعه بحث کرده است، فرهنگ ایران زمین، 4/ 159 که در آن ش3 به چاپ رسیده است، آموزش و پرورش، ش9، س26، ش571؛ نشریه کتابخانه مرکزی دانشگاه، 2/ 279، ش131؛ دیباچه تبصره ساوی، ص 58؛ فیلم‌ها، ص420و 523 و 715؛ نفحات الانس جامی، ص352؛ تکمله نفحات لاری، چ 1343ق. کابل ص57؛ مقدمه روضات الجنان، ص 27و 37؛ ریحانه‌الادب، 1/ 200؛ خزینه الاصفیا، 1/ 559.
از عقاید خواجه پارسا چهار نسخه هست یکی در همین مجموعه با خط خود او در چاشت روز سه‌شنبه 29 رجب 795ق. در اوش، دومی در مجموعه دانشگاه آنقره ش 1257 که در پسین روز دوشنبه 22 ذح 1017ق. گویا در بغداد از روی همین نسخه نوشته شده است، سومی نسخه آقای محمدحسین بهروز در کابل گویا مورخ 1012ق.، چهارمی نسخه‌ای که در فهرست طاهرجانف یاد شده است.
یکی از آنها «سلام الاحکام علی السواد الاعظم فی الکلام» است از ابراهیم حلمی بن حسین وفی که در آستانه استانبول در 220ص. به چاپ رسیده است.
نسخه‌های متن در ایاصوفیا (11/ 3336) و کتابخانه غازی خسروبک در سراوو (1/ 74ش 4/ 3151 ش 120 فهرست) و کتابخانه عمومی استانبول ( ش 3253) و قاهره (7/ 198) هست.
نسخه پاریس (ش SA 382/1) به ابوحفص کبیر نسبت داده شده است (ص 177 ش824 فهرست عربی) با این که مولف ابوالقاسم ابراهیم بن محمد حکیم سمرقندی درگذشته 342 است (چلبی) متن در بولاق در 1253ق. و قازان در 1878م. و استانبول در 1288ق. به چاپ رسیده است.
انیس افندی بلغاری آن را به ترکی ترجمه کرده و در بولاق در 1258ق. چاپ شده است.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نسخ.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد یکم، صفحه 113-114.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: الرد علی اصحاب الاهواء المسمی بالسواد الاعظم علی مذهب الامام الاعظم ابوحنفیه رساله عملی و دستی ماتریدی‌ها بوده و بر آن شرح‌ها نوشته‌اند:
صحافي شده با: مجموعه دارای چهار رساله/ به شرح تحقیقی دانش‌پژوه955134
موضوع (اسم عام يا عبارت اسمي عام): فقه حنفی، اعتقادات اهل سنت
تاريخ: 20150804
محل و شماره بازیابی: 1113613