آيه المباهله

نبذة عن كتاب آيه المباهله

معرفي اجمالي :
کتاب آیه المباهله ؛ نویسنده آن آیت الله علی حسینی میلانی و ناشر آن مرکزالحقایق الاسلامیه می باشد .
موضوع:
موضوع کلام شیعه ، آیه المباهله ، شبهات ، مخالفین
ساختار :
کتاب به زبان عربی در یک جلد تنظیم شده و مشتمل بر یک مقدمه که نویسنده کتاب توضیحات مختصری را بیان کرده است . و همچنین شامل بخش های ذیل می باشد و در آخر کتابنامه کتاب ذکر گردیده است .
الفصل الأوّل: في نزول الآية في أهل البيت عليهم السلام …
الفصل الثاني: محاولات يائسة وأكاذيب مدهشة …
الفصل الثالث: في دلالة آية المباهلة علي الإمامة …
الفصل الرابع: في دفع شبهات المخالفين …
گزارش محتوا :
مؤلف، بیست‌وچهار تن از کسانی را که در کتاب‌های غیر امامیه به‌عنوان راویان این حدیث ذکر شده‌اند، نام می‌برد.از جمله آنان امیرالمؤمنین علی، عبدالله بن عباس، جابر بن عبدالله انصاری، عثمان بن عفان، زبیر بن عوام، ام‌سلمه، حسن بصری، سعد بن ابی‌وقاص، مقاتل و… هستند.او نام پنجاه‌ودو تن از بزرگان حدیث و تفسیر را که درباره نزول آیه مباهله در شأن علی اقرار کرده‌اند، ذکر می‌کند.سپس نصوص وارده درباره حدیث در کتاب‌های معتبر را ذکر می‌کند و درباره سرپیچی سعد بن ابی‌وقاص از دستور معاویه مبنی بر دشنام امیرالمؤمنین به‌خاطر وجود سه فضیلت در ایشان (که یکی از آنها نزول آیه مباهله درباره وی بوده) به‌تفصیل بحث می‌کند. او یادآور می‌شود که برخی، به‌خاطر حفظ حرمت بزرگانشان روایت سعد را دستکاری کرده یا منقطع ذکر کرده‌اند تا جرحی بر معاویه نباشد.
نویسنده، پس از این مباحث، به تبیین تواتر و قطعیت سند اخبار درباره این واقعه می‌پردازد.و بیان می‌دارد که بلاذری از قول یحیی بن آدم گفته: «نوشته صلح» امیرالمؤمنین را در دست نجرانی‌ها دیده است.
فصل دوم کتاب در بیان تلاش‌های نافرجام و دروغ‌های وحشتناکی است که پیرامون این واقعه صورت گرفته است. پنهان‌سازی و غبارآلود کردن اصل خبر توسط ابن هشام و ابن سید الناس، پنهان کردن ماجرای مباهله توسط بخاری و قرار دادن فضیلت این ا مر برای ابی‌عبیده، تحریفات ابن سعد، ابن جوزی و ابن خلدون، عدم ذکر نام علی بن ابی‌طالب توسط بلاذری ، ابن قیم، ابن کثیر و… در این ماجرا یا ذکر «ناسٌ من الصحابة» به‌جای اسم امیرالمؤمنین علی، افزودن نام عایشه و حفصه یا حذف نام فاطمه زهراعلیها السلام و افزودن نام‌های ابوبکر و عمر و عثمان و فرزندانشان، از جمله تحریفات در این واقعه است. مؤلف پس از بیان این امور، به بررسی وضعیت دو تن از راویان روایتی که فرزندان خلفای سه‌گانه را با فرزندان علی و خودشان را با خود آن حضرت هم‌رتبه می‌دانند پرداخته و جعلی و کذب بودن آن را نتیجه می‌گیرد.
در فصل سوم، نویسنده، استدلال‌های امام رضا، شیخ مفید، شیخ طوسی، اربلی، بیاضی، خواجه نصیرالدین طوسی و علامه حلی را درباره دلالت آیه مباهله بر امامت علی ذکر می‌کند. بیان جایگاه علی به‌منزله نفس پیامبرصلی الله علیه و آله در این آیه، جان‌مایه استدلال امام رضا و سایرین (به تبع آن حضرت) را تشکیل می‌دهد.نویسنده، آیه را نص در امامت امیرالمؤمنین علی و دال بر افضلیت ایشان می‌داند. او می‌گوید: نشانه‌های دلالت آیه بر افضلیت علی موارد ذیل ا ست: این آیه دلالت بر محبوب‌تر بودن علی، فاطمهعلیها السلام و حسنین از هرکس دیگر، در نزد پیامبر دارد و احبّیت هم دال بر افضلیت است.
اینکه پیامبرصلی الله علیه و آله فقط با این چند تن به مباهله با مسیحیان رفت و هیچ‌یک از زنان، بنی‌هاشم، نزدیکان و اصحابش را با خود نبرد، دلالت بر عظمت قدر این چند تن نزد خدا دارد.پیامبرصلی الله علیه و آله خطاب به آن بزرگواران فرمود: وقتی من دعا کردم شما آمین بگویید. اسقف مسیحیان گفت: من کسانی را می‌بینم که اگر از خدا درخواست کنند که کوهی را از بین ببرد، این کار را می‌کند. با آنان مباهله نکنید که هلاک می‌شوید و تا قیامت مسیحی‌ای بر روی زمین باقی نخواهد ماند.
در فصل چهارم بیان می‌شود که سند و متن حدیث جایی برای طعن باقی نمی‌گذارد و ازاین‌رو مخالفت‌هایی که با آن شده فقط در مرحله دلالت حدیث است؛ مانند اینکه امامت می‌تواند در شخص مفضول باشد؛ یا اشکال ابن ‌تیمیه بر عدم دلالت روایت بر امامت و افضلیت علی و اعترافات ضمنی وی به برخی مسائل مورد نیاز شیعه برای احتجاج و پاسخ به وی.
اشکالات ابوحیان، قاضی ایجی و جرجانی، ابن روزبهان، آلوسی، شیخ محمد عبده و… به‌همراه پاسخ‌های نویسنده به آنها پایان‌بخش مطالب کتاب است.
منابع مقاله :
مقدمه و متن كتاب.
وضعيت کتاب :
فهرست مطالب در ابتدای کتاب و منابع نوشته ها در پايان کتاب بيان شده است. در پایین هر صفحه پاورقى ها نیز آمده است.
آيه المباهله
اشارة:
عنوان و نام پديدآور : آيه المباهله/علي الحسيني الميلاني
مشخصات نشر : قم: الحقائق، ۱۴۲۹ق=۱۳۸۷.
مشخصات ظاهري : ۱۱۲ص.
فروست : اعرف الحق تعرف اهله؛ ۱۲
وضعيت فهرست نويسي : در انتظار فهرستنويسي (اطلاعات ثبت)
شماره كتابشناسي ملي : ۱ ۲ ۸ ۹ ۵ ۱ ۴
هذا الكتاب …: