الرساله الزاهره في فساد مقدمات مستعمله في الجدل

شماره بازیابی: ‮‭1830/12‬‬
شماره مدرک کتابخانه مجلس: ‭10-22241
زبان اثر: عربي
عنوان و نام پديدآور: الرساله الزاهره فی فساد مقدمات مستعمله فی الجدل [نسخه خطی]
کاتب: : محمد بن میر حسین عقیلی استرآبادی
تاریخ کتابت: ، 1058 ق.
نام خاص و کميت اثر: ص 52- 56.
قطع: ؛ رقعی مستطیل. 5/ 10*5/ 18 سم. 213ص. 23س (جز ص 1- 9 که به چلیپا است).
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1الحمد لواهب العقل و مفیض العدل و الصلوه علی خیر البریه الطاهر عن کدورات البشریه و علی آله و عترته فانانورد فی هذه الرساله ما ظهر عندنا من فساد مقدمات مستعمله فی الجدل و نسمیها الرساله الزاهره و…المقدمه الاولی قال الجدلیون الشی اذا کان لازما لشیء آخر لایکون نقیضه لازمه حتی اذا قلنا لو ثبت الحکم منضما الی عدم الحکم ثم یکون عدم الحکم ثم لازما لثبوت هذا المجموع و اذا کان عدمه لازما له لا یکون ثبوته لازما له. قلنا لا نسلم ان عدمه اذا کان لازما له لا یکون ثبوته لازما له و مستند المنع ان ثبوت الحکم ههنا منضما الی عدمه ثم محال عندنا… .
2…فاذا صحت المقدمات کان لزوم النتیجه عنها ضروریا فلا یمکن اقامه الدلیل علی عدمها، تمت الاشاره الی فساد المقدمات التی یستند الیها اکثر المباحثات فمن احکمها سهل علیه ابطال النکت المستعمله فی زماننا و الحمد لله رب العالمین و الصلوه علی خیر خلقه محمد و آله اجمعین.
در آغاز آن نیز پس از (بسمله) نوشته است: «قال الفاضل العلامه اثیر المله و الدین الابهری».
تزئینات متن:عنوان‌ها (مقدمه‌ها) مانند عنوان‌های دیگر رساله‌های دفتر، به شنگرف است.
تزئینات جلد:تیماجی قرمز رنگ.
المقدمه الثانیه: قالوا ان ملزوم الملزوم ملزوم…
المقدمه الثالثه: قالوا الشیء اذا کان لازما لشیء آخر یکون عدم اللازم ملزوما لعدم الملزوم…
المقدمه الرابعه: قالوا الحکم الثابت علی تقدیر جازان یکون مقیسا علیه…
المقدمه الخامسه: قالوا ان ثبوت الشیء فی الواقع موجب لثبوته علی: التقدیر الفلانی قضیه للدوران…
المقدمه السادسه: قالوا ان الشیء ملزوم لوجود الشیء او لعدمه…
المقدمه السابعه: اثبات الملازمه بدلیل واقع غیر لازم عن فرض الوجود…
المقدمه الثامنه: قالوا لو ثبت هذا منضما الی جمله الامور الواقعه لثبت هذا فاذن هذا علی التقدیر یلزم ثبوته فی نفس الامر…
المقدمه التاسعه: اقامه الدلیل علی عدم ثبوت المدعی عند تمام المقدمات المنتجه له فاسده…
مولف در هر یک از مقدمات مزبور پس از نقل سخن جدلیان می‌گوید: «قلنا لا نسلم…» و آن‌گاه به پاسخ و خرده‌گیری می‌پردازد.
نک: احوال و آثار خواجه از مدرس رضوی ص 131 و 105.
وضعیت استنساخ نسخه: در کنار الرساله الزاهره کاتب، این عبارات را چلیپا نوشته: «الرساله الزاهره فی فساد مقدمات مستعمله فی الجدل للمولی الفاضل اثیرالدین ابهری».
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:بیشتر صفحات نستعلیق با مرکبی قرمز و قسمت نونویس (ص 149 – 213) به خط شکسته نستعلیق خوب و مرکبی کم رنگ‌تر است.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 1قسمتی از آخر آن تازه‌تر از بقیه است.
يادداشت عمليات: کنار 3 برگ پایان دفتر وصالی شده و به سطور آسیبی نرسیده.
يادداشتهاي مربوط به کتابنامه ، واژه نامه و نمايه هاي داخل اثر: رساله زاهره از نه مقدمه تشکیل یافته بدین‌گونه: المقدمه الاولی: قال الجدلیون الشیء اذا کان لازما لشیء آخر لا یکون نقیضه لازماله.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد سوم، صفحه 2478-2479.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: در دیباچه نسخه ما از تالیفات اثیرالدین ابهری یاد شده. مدرس رضوی در احوال و آثار خواجه یک جا آن را از تالیفات کاتبی دبیران قزوینی و دیگر جا از مولفات اثیرالدین نوشته. بروکلمان از این رساله یاد نکرده.
صحافي شده با: نامه بهایی به همدانی/ از: شیخ بهایی1036285
تاريخ: 20121028
محل و شماره بازیابی:
125808
125808