الظرائف و اللطائف (از: ابومنصور عبدالملك بن محمد بن اسماعيل ثعالبي نيشابوري)

شماره بازیابی: 313ط
شماره مدرک کتابخانه مجلس: ‏‫10-4075‬
زبان اثر: عربي
عنوان و نام پديدآور: الظرائف و اللطائف [ نسخه خطی]/ از: ابومنصور عبدالملک بن محمد بن اسماعیل ثعالبی نیشابوری
کاتب: : کاتب: یوسف بن نعمان
تاریخ کتابت: ، تاریخ کتابت: مورخ 722ق.
نام خاص و کميت اثر: 106 برگ، 15 سطر
قطع: ؛‏‫12/5*18/5سم‬.
يادداشتهاي کلي: این اثر به سال 1296 در بولاق و 1307 در قاهره چاپ شده است.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1بسمله و حمدا حمدا لخالق الخلق باسط الرزق و صلوه علی الصادق بالحق محمد رسوله الداعی الی الصدق… ثم ان هذا کتاب دلنی ما استسعدت به من الخدمه و استشعرته من شکر النعمه.
2الغوث من شهر الصیام قد صارلی مثل اللجام ما ان امتع بطعام و بالندامه و المدام.
تزئینات متن:عناوین به شنگرف.
تزئینات جلد:تیماج قهوه‌ای فرسوده با ترنج.
نوع کاغذ:سمرقندی.
ماخذ فهرست: جلد 1/24، صفحه 218 – 220.
وضعیت استنساخ نسخه: صفحه دوم نسخه شرح حال ثعالبی را به نقل از وفیات الاعیان به خط نستعلیق پخته در بر دارد. پشت برگ آغاز، نام کتاب و نویسنده به خط کاتب دیده می‌شود؛ پشت برگ پایانی، ابیاتی از سعدی به خط نسخه کهن دیده می‌شود.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نسخ.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 1وی از ندیمان یا غلامان ویژه امیر نجم‌الدین غازی ملقب به السعید، هفتمین پادشاه سلسله ارتقه ماردین (637 – 658) بوده است که ا ین نسخه را از روی نسخه شخصی امیر مذکور نوشته و در پایان نسخه به این موضوع اشاره می‌کند؛ یادداشت زیر بر اولین برگ الحاقی نسخه به خط مرحوم فرهاد میرزا معتمدالدوله دیده می‌شود: «این کتاب را مرحوم حاجی میرزا آقاسی که در سنه 1245 هجری به زیارت بیت الله الحرام مشرف شد برای مرحوم فرمانفرما طاب ثراه ارمغان آورده بود. مرحوم معظم الیه این کتاب را سفرا و حضرا همراه داشت و اشعار فارسی و عربی به خط خودشان است که در حواشی کتاب مرقوم فرموده‌اند. پس از وفات مرحوم فرمانفرما مرحوم حسام السلطنه اخوی با چند جلد کتاب این کتاب را به قیمت از ورثه برداشت و پس از وفات ایشان روز جمعه 16 شعبان سنه 1300 هجری که کتابهای اخوی را قرعه می‌زدیم به هشت یک نواب عالیه افتاد و ایشان بمن نیاز کردند و از دو برادر بزرگوار نزد من یادگار است خداوند عزوجل هر دو را غریق رحمت کند. از وفات مرحوم حسام السلطنه هر قدر بنویسیم بنان و بیان یاری نخواهد کرد «سفر تو کردی و من در وطن غریب شدم» و انا العبد العاصی فرهاد بن ولیعهد طالب ثراه ذهب الذین احبهم و بقیت مثل السیف فردا».
مشخصات اثر: شکل و سجع مهر:
متن يادداشت: در حاشیه فوقانی صفحه 7، مهر دایره‌ای کهنه‌ای دیده می‌شود.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: نک: معجم المطبوعات، 1/ 656.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: وی این کتاب را در مدح اشیا و ذم آنها پرداخته است. اول فصلی در مدح یک موضوع سخن می‌گوید. سپس فصلی دیگر زشتی‌های همان امر را بر می‌شمرد. اثر حاضر مجموعا 158 باب است. نویسنده در دیباچه، کتاب را به امیر عباس مامون بن مامون خوارزمشاه اهدا می‌کند. در فهارس مشهور آثار ثعالبی نامی از این اثر برده نشده است.
موضوع (اسم عام يا عبارت اسمي عام): اخلاق