الهيولي و الصوره(فخرالدين محمد بن عمر رازي)

شماره بازیابی: 3933/2
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‮‭10-36390‬‬
زبان اثر: عربي
سر شناسه: ف‍خ‍ر رازی‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ ع‍م‍ر، 544؟-606ق‌.
عنوان و نام پديدآور: الهیولی و الصوره/ فخرالدین محمد بن عمر رازی
کاتب: ابوالقاسم الوالی النابلسی.
تاریخ کتابت: 1292ق.
نام خاص و کميت اثر: ص 113 – 142.
قطع: ‮خشتی. ‭16‬*‭21‬سم. ‭143‬گ. ‭19‬س.‬
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1الحمدلله الذی بامره قامت الارضون و السماوات… اما بعد فقد سالتنی ان اذکر کلاما واضحا مشروحا فی بیان ان الجسم هل هو مرکب من الهیولی و الصوره و کتبت هذه الرساله علی سبیل الارتجال… و رتبتها علی فصول اربعه… .
2… فان عنوا بالهیولی تلک الذات المخصوصه و بالصوره صفه کونه مختصا بالحیز و الجهه فهذا مما لا نزاع فیه و ان ارادوا به غیر ذلک فالکلام علیه ما تقدم و حین انتهینا الی هذا الموضع فلنقطع الکلام حامدین لله العظیم شاکرین لالائه بقدر الطاقه البشریه مقرین بمضمون قوله سبحانه و ان تعدوا نعمه الله لا تحصوها راجین الفوز بالسلامه فی الاحوال الثلاثه المذکوره فی قوله تعالی و سلام علی یوم ولدت و یوم اموت و یوم ابعث حیا… نجز و حسبنا الله و نعم الوکیل 28 رجب 1292 من نسخه قدیم تاریخها 8 ذی القعده 615.
نوع کاغذ:فرنگی سفید و زرد.
تزئینات جلد:مقوائی با روکش کاغذ ابر و باد و عطف و گوشه تیماج قرمز.
بر پشت برگ اول چند یادداشت به نظم و نثر است و از آن جمله ابیاتی است به عربی از کاتب نسخه درباره فخر رازی مولف این رسائل:
1این یکن فخر غیرنا و علاه/ بمتاع الدنیا و قبح الیقین// نخن بالله لا یزال علانا/ لنا الفخر فی جمال‌الدین…// قد مضی عصر هولاء و هذا/ عصره لا یزال فی کل حین
2در این رساله چند حاشیه از میرزا طاهر تنکابنی دیده می‌شود.
1کاتب این نسخه را از نسخه‌ای مورخ 615ق رونویس کرده است.
رساله‌ای است در مسئله ترکیب جسم از هیولی و صورت دارای 4 فصل به ترتیب زیر:
فصل اول فی تلخیص محل النزاع؛
2. فیما یدل علی ان الجسم و لا یکون مرکبا من الهیولی و الصوره؛
3. حکایه دلیل القائلین بان الجسم مرکب عن الهیولی و الصوره؛
4. فی الخاتمه.
مولف در این رساله از کتاب‌های فلسفی و کلامی خود سخن می‌گوئیم و یکی از ادله شیخ الرئیس را با تقریری تازه بیان می‌دارد. در بیان دلیل سوم ابطال هیولی می‌گوید: من از ده سالگی تا این زمان که به 52 سالگی رسیده‌ام پیوسته در جستجو بوده‌ام و برای بدست آوردن آراء فلاسفه درباره ترکیب جسم از هیولی و صورت کوشش می‌کردم.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نسخ.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 1کاتب در ذیل شماره 2 نوشته از نسخه‌ای مورخ 615ق رونویس شده است.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد ششم، صفحه 4981-4982.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: تحقیق حقیقه الجسم و حده.
صحافي شده با: الجوهر الفرد/ فخرالدین محمد بن عمر رازی502806
تاريخ: 20140601
محل و شماره بازیابی: 125960