اوصاف ناصری = تذکره ناصری (از: عباس قلی سپهر کاشانی.)

شماره بازیابی: 911
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‭10-19310‬
زبان اثر: فارسی
عنوان و نام پديدآور: اوصاف ناصری = تذکره ناصری [نسخه خطی]/ از: عباس قلی سپهر کاشانی.
کاتب: عباس قلی سپهر.
تاریخ کتابت: 1301ق.
قطع: رقعی. 12*20سم. 146ص. 11س.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1بسم الله الذی خلق آدم علی صورته و شرفه بنبوته و بعد کمتر بنده درگاه یزدانی… عباس قلی مولف کتاب مشکوه الادب و تذکره مبارکه ناصری عرضه می‌دارد…
2انجام موجود:… و این خانه زاد صد ساله… به نگارش حالات مکارم آیات و وقایع دولت جاوید مدتش… به آن سبک که به خاطر سپرده‌ام موفق و مفتخر بداری تا پاره‌ای از نعمت‌های صد ساله‌اش را به شکر و سپاس و خدمت گزاری ادا کرده باشم فی 15 شهر ربیع الثانی 1301.
نوع کاغذ:فرنگی شکری رنگ ضخیم.
تزئینات جلد:تیماجی سبز.
يادداشتهاي مربوط به عنوان و پديدآور: عباس قلی سپهر دست در کار تالیف کتابی بزرگ به نام تذکره ناصری بوده است شامل سرگذشت و معرفی همه طبقات رجال عصر خود او که ظاهرا به پایان نرسانیده اما قسمت‌هایی از یادداشت‌های این کتاب (به قلم سپهر یا به قلم صاحبان ترجمه که سپهر از آنان می‌خواست تا ترجمه خویش را بنویسند) در این کتابخانه موجود است. سپهر در دیباچه و خاتمه پاره‌ای از مولفات خویش، از تذکره ناصری یاد می‌کند و یا در معرفی خویش در دیباچه‌ها خود را مولف تذکره بزرگ ناصری می‌خواند. در پایان مشکوه الادب ناصری که مولفات خویش را تا «سال 1314ق. بر می‌شمرد از مجلد نخستین تذکره ناصری که خاص ناصرالدین شاه بوده پرداخته و آن را اوصاف ناصری نام داده و به تازگی از چاپ بیرون آمده یاد می‌کند و می‌گوید: «تاکنون نزدیک به چهل هزار از احوال و اشعار معاصرین ضبط افتاده» (مشکوه الادب ج 1: 1088).
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:شکسته نستعلیق تحریری.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 1این نسخه با نسخه چاپی تفاوت‌های بسیار دارد و نزدیک به نیمی از آن کمتر دارد و در عوض در پایان این نسخه چهار صفحه مطلب است که در چاپی نیست. پشت برگ اول فهرست اوصاف خاصه شاه به اختصار به خط مولف نوشته شده.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد دوم، صفحه 1443-1444.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: اوصاف ناصری در 1301ق. به قلم نستعلیق خوب حاج میرزا محمدرضای صفا پسر حاج میرزا حبیب قاآنی شیرازی با فهرست مفصل مطالب و با مقدمه صنیع الدوله چاپ شده، در چند جای این نسخه چاپی و (در مقدمه صنیع الدوله و در صدر فهرست) عنوان آن چنین است: «جزء اول از تذکره مبارک ناصری» و در پایان مقدمه صنیع الدوله آمده: «این مبارک کتاب را که عجاله عنوانی میمون از کتاب مبسوط و تذکره مبارکه‌ای است که شامل احوال معاریف و اجله و اعیان و شعرای عصر است که… مشار الیه اشتغال به جمع و تالیف آن دارد». سپهر در نسخه چاپی اوصاف ناصری صفحاتی را به اشعار ناصرالدین شاه اختصاص داده نیز اضافاتی دیگر دارد که در نسخه خطی نیست از آن جمله در خاتمه چاپ، قصیده بزرگی را به نام مشرقیه که خود در مدح شاه و به مناسبت سفر او به زیارت مشهد رضوی (ع) سروده آورده است.
تاريخ: 20131224
محل و شماره بازیابی: 174703