تحفه المحتاج الي ادله المنهاج(ابوالفضل شهاب‌الدين احمد بن محمد بن حجر هيتمي (-974ق))

شماره بازیابی: 3330
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‮‭10-20649‬‬
زبان اثر: عربي
سر شناسه: ابن حجر هیثمی، احمد بن محمد،909 -974ق
عنوان و نام پديدآور: تحفه المحتاج الی ادله المنهاج/ ابوالفضل شهاب‌الدین احمد بن محمد بن حجر هیتمی ( -974ق)
کاتب: محمد بن قرنی بن بدرالدین بن الیاس.
تاریخ کتابت: قرن 10ق.
قطع: ‮خشتی. ‭15‬*‭21‬سم. ‭593‬ص.‬
يادداشتهاي کلي: شرح منهاج الطالبین محیی‌الدین نووی (م676 )
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1بسمله، رب یسر یا کریم، کتاب البیع قیل افرده لارادته نوعا منه هو بیع الاعیان و یردبان افراده هو الاصل اذ هو مصدر و اراده ذاک تعلم من افراده السلم بکتاب مستقل و هو لغه مقابله شی بشی و شرعا عقد یتضمن مقابله مال بمال بشرطه الاتی… یقع علی الاخر و ارکانه عاقد و معقود علیه و صیغه و لقوه الخلاف فیها… .
2… و یسقط حقه و ان لم یقرر الناظر المنزول له لانه بالخیار بینه و بی غیره و الله اعلم.
3الحمدلله الذی هدانا لهذا… وقع الفراغ من کتابه هذا الجزء الشریف المسمی بتحفه المحتاج… فی الشهر المبارک جمادی الاول فی یوم خمسه و عشرین یوم الاربعاء بعد العصر بالمکه المشرفه… علی ید احقر العباد… محمد بن قرنی بن بدرالدین بن الیاس، صلی الله علی و سلم.
تزئینات متن:عبارت متن (که آمیخته با شرح است) به شنگرف است.
نوع کاغذ:ترکی شکری رنگ.
تزئینات جلد:تیماجی سبز رنگ ضربی.
بر یک برگ اضافی اول نسخه فهرست ابواب فقهی نسخه (به خط همان خوانساری) نوشته شده.
2اصطلاحات در حواشی ثبت است.
ماخذ فهرست: مجلد ششم، صفحه 4458-4459.
حاج خلیفه از سراج‌الدین بن ملقن به چند شرح بر منهاج نووی یاد کرده به نام‌های الاشارات الی ما وقع فی المنهاج من الاسماء و المعانی و اللغات، البلغه جامع الجوامع (در 30 مجلد که بیشتر آن سوخته) عمده المحتاج، العجاله، تصحیح المنهاج و تحفه المحتاج.
حاج خلیفه در میان شروح منهاج نووی تنها شرح اخیر ابن ملقن را با نام تحفه المحتاج یاد کرده است. در فهرست دارالکتب قاهره چاپ سال 1924ق، شرح ابن حجر و شرح شرف‌الدین عیسی بن عثمان بن عیسی غزی با نام تحفه المحتاج یاد شده و همچنین در سه جا از فهرست مخطوطات موصل تحفه از ابن حجر است.
در فهرست دارالکتب قاهره نوشته فواد سید (چاپ 1962) یک نسخه از مجلد دوم شرح ابن ملقن با عنوان شرح منهاج معرفی شده در فهرست دارالکتب ظاهریه دمشق (مجلد فقه شافعی) چند نسخه از مجلدات شرح ابن حجر بر منهاج یاد شده با نام تحفه المحتاج کتاب حاضر، بر طبق نوشته‌های متعدد تازه و کهن پشت برگ اول نسخه موسوم به تحفه المحتاج و از سراج‌الدین عمر بن ملقن است اما این نوشته‌ها مسلما سهو است زیرا علاوه بر اینکه صدر چند نسخه از مجلد دوم تحفه المحتاج شرح ابن حجر بر منهاج که نقل شده در فهرست ظاهریه با صدر نسخه حاضر مطابقت دارد و نیز در پایان نسخه، کاتب نوشته تمام شد جزء دوم از تحفه المحتاج. و علاوه بر گواهی فهارس دارالکتب قاهره و ظاهریه دمشق و مخطوطات موصل، نقل مولف از کتاب‌ها و مولفین قرن 9 و اوایل قرن 10ق که همه پس از سال 804ق (تاریخ درگذشت ابن الملقن است) مسلم می‌دارد که این کتاب از سراج‌الدین عمر بن ملقن نیست.
و نیز نقل مولف این شرح از شرح خود بر ارشاد مقری یمنی ( -869ق) تایید می‌کند که از ابن هجر هیثمی است، (حاج خلیفه اشتباها و به پیروی او عمر رضا کحاله شرح ارشاد را از ابن حجر عسقلانی پنداشته است). مولف از چند اثر دیگر خود نیز یاد کرده که حاج خلیفه و دیگر مراجعی که دیده شد نیاورده‌اند مانند المستوعب شرح العباب (العباب المحیط به معظم نصوص الشافعی و الاصحاب از صفی‌الدین احمد بن عمر معروف به ابن مذحجی در گذشته در 930ق) و سوابغ المدد. همچنین مولف از این مولفات و دانشمندان یاد کرده: العناوین (تالیف خود او) شرح ارشاد (از او) شرح منهاج نووی از ابن البلقینی ( -805ق) و از ابوزرعه شاگرد بلقینی، شرح منهاج زرکش ( -794ق)، ابن المقری، قواعد الکبری از عزالدین عبدالعزیز بن عبدالسلام ( -606ق)، ابن رفعه ( -710ق) و ابن ابی عصرون ( -665ق).
این نسخه مجلد 2 (از چهار مجلد) تحفه المحتاج و خاص کتاب بیع و معاملات است.
در کنار برخی از صفحات نوشته‌هایی هست و از آن جمله یکی از ابن قاسم است.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نسخ تحریری (به شیوه ترکی).
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 1نسخه تصحیح شده.
مشخصات اثر: یادداشتهای تملک:
متن يادداشت: پشت برگ اول نسخه تملک ابوالقاسم بن حسن (صاحب قوانین) چند تملک از سید مصطفی صفائی خوانساری که نسخه را سهوا شرح منهاج سراج‌الدین بن ملقن پنداشته دیده می‌شود.
يادداشت عمليات: کنار برگ 2 و برگ 5 از آخر وصالی شده برگ 1 و 2 تازه است پس از برگ 2 و برگ 7 یک برگ سفید است چنین پیداست مقداری از نسخه افتاده است. کنار برخی از برگ‌ها آثار رطوبت دیده می‌شود.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: نک: کشف الظنون، 2/ 550؛ فهرست دارالکتب قاهره چاپ 1924، 1/ 504 و 91؛ (تعلیقات) دارالکتب ظاهریه (فقه شافعی)، 48 – 53؛ مخطوطات موصل، 16، 62 و 110؛ معجم المولفین، 2/ 152.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: این کتاب شرح است بر کتاب منهاج الطالبین امام محیی‌الدین نووی ( -676ق) که آن خود برگزیده کتاب محرر ابوالقاسم عبدالکریم بن محمد رافعی قزوینی ( -623ق) است (فتح الوهاب – ش 3039 این فهرست نیز شرح قاضی زکریای انصاری نیز اختصار همین منهاج است).
تاريخ: 20131013
محل و شماره بازیابی: 178078

شارك الكتاب مع الآخرين

بيانات الكتاب

المؤلف

ابن حجر هيثمي، احمد بن محمد

اللغة

عربي

العنوان

تحفه المحتاج الي ادله المنهاج(ابوالفضل شهاب‌الدين احمد بن محمد بن حجر هيتمي (-974ق))

المراجعات

لا توجد مراجعات بعد.

كن أول من يقيم “تحفه المحتاج الي ادله المنهاج(ابوالفضل شهاب‌الدين احمد بن محمد بن حجر هيتمي (-974ق))”

لن يتم نشر عنوان بريدك الإلكتروني. الحقول الإلزامية مشار إليها بـ *