تفسير سوره فاتحه

نبذة عن كتاب تفسير سوره فاتحه

شماره بازیابی: ‮‭1845/1‬‬
شماره مدرک کتابخانه مجلس: ‭10-23120‬
زبان اثر: عربي
عنوان و نام پديدآور: تفسیر سوره فاتحه [نسخه خطی]
کاتب: : زین الدین شیرازی
تاریخ کتابت: ، 1088ق.
قطع: ؛نیم خشتی باریک. 12*25 سم. 57 ص. 21 س.
يادداشتهاي کلي: تفسیری است به شیوه عرفان بسیار دقدق و عالمانه.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1بسمله و به نستعین، الحمد لله الحامد المحمود الواجد الموجود، الشاهد المشهود. الذی لیس له کفو و لا والد و لا مولود… فهذا بعض ما سنخ لی من الفتوحات الغیبیه و المکاشفات العینیه فی معنی الفاتحه اعلم ان الباء فی بسم الله الرحمن الرحیم للدلاله علی السببیه کما فی قولک کتبت بالقلم و معناه ان الحق سبحانه ابدأ الخلق و اعاد بواسطه اسم… .
2… و بیان ذلک لا یحتمله المختصرات فلنکتف بهذه الخاتمه من تفسیر سوره الفاتحه جعلها الله للمتقین وسیله الاهتدا و للمبتدین ذریعه الاجتباء و الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی نبینا محمد المصطفی صلوه دائمه النور الی یوم النشور و سلم تسلیمآ دائمآ ابدآ کثیرا تمت.
نوع کاغذ:اصفهانی شکری رنگ.
فهرست ماخذ: مجلد سوم، صفحه 2528-2531
در تفسیر آیه « غیر المغضوب…» بحث تازه ای کرده و به تفصیل در آن سخن گفته در این بحث می گوید دعوه موسوی بر جانب افراط و مبالغه در پرداختن به عالم شهود و صورت بود تا آنجا که به دستور موسی توراه را به زر نوشتند. و مذهب عیسی در جانب تفریط از مسامحه در صورت و شدت توجه به معنی و روحانیت بوده و این هر دو از اعتدال خارج و از استقامت منحرف است. استقامت و اعتدال خاص دعوه محمدی(ص) است. امر بین الامرین را نیز از همین باب داند و در یک جا از رساله اصطلاح «کشف داودی» و «کشف محمدی» بکار برده.
دو قطعه شعر نیز در کتاب آمده که ظاهرآ از خود اوست زیرا از تکرار قافیه در قطعه اول عذر خواسته. قطعه اول: 4 بیت است که اینک 3 بیت آن نقل می شود (ص 11 دفتر): کان رقیبا منک یرعی خواطری/ و آخر یرعی ناظری و لسانی، فما رمقت عینای بعدک منظر/ لسواک الاقلت قد سمعانی، و ما بدرت من فی دونک لفظه/ بغیرک الا قلت قد سمعانی. قطعه دیگر این دو بیت است (ص 16 دفتر): هوای له فرض تعطف ام جفا/ و مشربه عذب تکدر ام صفا، و کلت الی المحبوب امری کله/ فان شاء احیانی و ان شاء اتلفا. از این تفسیر نسخه ای در کتابخانه تیموری و نسخه ای نیز در کتابخانه دانشکده الهیات است. نسخه تیموری (به نوشته فهرست آن کتابخانه) در آغاز تفسیر مولی عبدالرزاق کاشی و از ص 1-13 آن دفتر و تاریخ آن 1070 (اندکی مقدم بر نسخه ماست). نسخه الهیات نیز در آغاز تفسیر کاشی تأویل الایات (2 پ- 19 ر) قرار دارد و شاید این قرینه است بر این که این تفسیر از عبدالرزاق کاشانی است و یا نویسندگان این دو نسخه چنین پنداشته بوده اند.
الوان (رساله فی …)/ شیخ الرئیس ابن سینا.(ص 53-54)
خلسه الملکوت/ میر محمد باقر داماد ( -1040 ق.)(ص 55-56)
مابال (رساله …) (بخشی از)(ص 56-57)
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نسخ.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: نک: تیموری، 1 ،ص 79 و 175؛ دانشکده الهیات، ص 492 و 197-198.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: صدرالدین قونوی دو تفسیر فاتحه دارد به نام های اعجازالبیان و نسخه حاضر با هیچ کدام از آنها تطبیق نمی کند و همچنین با تفسیر فاتحه صدرالمتألهین و دیگر تفاسیر فاتحه که در آستان قدس و سپهسالار و ذریعه و ظاهریه و خدیویه مصر و دارالکتب معرفی شده و امکان تطبیق وجود داشت.آن چه مسلم است مولف شیعه بوده، از حضرت جعفر الصادق(ع) بارها نقل کرده و نیز از این چند تن از قدماء عرفاء و متصوفه شبلی، جنید، ابوعلی جرجانی واسطی، با یزید بسطامی و سری. وی از جز اینان که نام بردیم نام نبرده است. در یک جا روایتی نبوی از ابوهریره نقل کرده و پس از نام ابوهریره «علیه اللعنه» گفته و به احتمال قوی کار ناسخ است. مطالبی که در تفسیر آیات و کلمات سوره بحث شده نشان می دهد نویسنده مسلمآ در فن عرفان بسیار عمیق و استاد بوده.
صحافي شده در اين جلد: شرح اثولوجیا/ ابن سینا.(ص 29-52)
تاريخ: 20121030
محل و شماره بازیابی: 126116