جنگ سخنوری

نبذة عن كتاب جنگ سخنوری

شماره بازیابی: 16911
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‏‫10-11983
زبان اثر: فارسی
عنوان و نام پديدآور: جنگ سخنوری [نسخه خطی]
قطع: قطع: بیاضی.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1از الف اول بنام داور دانای راز/ ب بود بر درگه آن خالقم روی نیاز
2از روز ازل سلام جبریل بکرد/ آواز علیک از علی شد پیدا
رنگ مرکب:مشکی.
تزئینات نسخه:در هر صفحه مطالب به صورت مورب و راسته با اندازه‌های مختلف قلم نوشته شده است.
تزئینات جلد:چرمین.
لوت عریان گشت خواهی از [نبرد] عارفان/ پای تا سر رخت‌هایت را بپوشم این زمان
پس چو آید خلعت و نعلین پیش من بخوان/ کفش خود را کن به پا در نزد ما بی‌چند و چون/ تا بدانی همچه روبه نزد شیران آمدی
درباره تاریخ سخنوری عامیانه ملا حسین واعظ کاشفی در «فتوت‌‌نامه سلطانی» آقای نورالدین چهاردهی در کتاب اسرار فرق خاکسار (پیک فرهنگ 1369) و ابوطالب میرعابدینی در کتاب آیین قلندری (فراروان، 1374)، و همچنین دکتر محمدجعفر محجوب در مجله سخن گفتارهایی دارند.
در این نسخه شعرهایی که سخنوران پاطوقها و سردمها و قهوه‌خانه‌ها می‌خوانده‌اند آمده و به روش پرسش و پاسخ است و جز شعرهای بزرگانی چون بهایی که به‌صورت تضمین شده آمده دیگر سروده‌ها تا اندازه‌ای سست و عامیانه و درباره مناقب خاندان نبوت با یادکردن بسیاری از اصطلاحات درویشان و سخنوران و بیان نفرین و دعاست.
از برخی بیت‌ها نام شاعر هم بدست می‌آید مانند: عارف، عطار، صفا، شوریده، خلیل، ضیاء.
عارف، ص 1: از الف اول بنام داور دانای راز/ ب بود بر درگه آن خالقم روی نیاز
عطا، ص2: بشنو این زمزمه ای رهرو پاکیزه شهود/ که عجایب سخنی دارد از اطوار وجود
صفا، ص 8: باز آمدم ز فصل خدا کز سخنوری/ بر چرخ چارمین بزنم کوس شاعری
شوریده، ص9: از الف ورد زبانم صفت‌الله است/ ب بدانن اول هر کار ز بسم‌الله است
خلیل، ص 19: پا می‌نهم به بزم که گردد تراب چپ/ پور و غفور و انوری از این جواب چپ
ضیاء، ص 21: زبان نطق گشایم کنون بحضرت شاه/ بصورت زمزمه لااله الاالله
يادداشتهاي مربوط به عنوان و پديدآور: جامع و کاتب این نسخه معلوم نشد. و تنها تاریخی که در دل نسخه یافت می‌شود در صفحه 17 چنین است: بتاریخ ماه جمادی‌الثانی سنه 1306 تمام شد.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:تحریری.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 171 برگ 142ص که صفحات 135-138و 64-124 نانوشته مانده است.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: جلد 1/ 47، صفحه 17-18.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: سخنوری از جمله رسوم قلندران مناظره و مسابقه و چالشی ادبی عرفانی است به صورت معرکه‌گیری و هنگامه‌گستری که با مشاعره از جهاتی تفاوت دارد. الزام در آوردن موضوع یا کلمه‌ای خاص در شعر از لوازم سخنوری بوده، و در مراحل اجرای سخنوری فرد برنده کفش و کلاه و لباس حریف را یکی پس از دیگری از تنش بدر می‌آورده تا آنجا که بازنده در مقابل برنده اصطلاحا لنگ می‌انداخته، و سپس با دستور فرد برنده باز یکی یکی آن‌ها را به تن می‌کرده. شاهد مثال از همین نسخه (ص33).
موضوع (اسم عام يا عبارت اسمي عام): ادبیات عامیانه
متن ارتباطي: لیبلیبل