دره التاج لغره الدباج (از: قطب‌الدین محمود شیرازی)

شماره بازیابی: 1828
شماره مدرک کتابخانه مجلس: ‭10-22228
زبان اثر: فارسی
عنوان و نام پديدآور: دره التاج لغره الدباج [نسخه خطی]/ از: قطب‌الدین محمود شیرازی
تاریخ کتابت: ، ح، قرن 12ق.
قطع: ؛ رحلی. 5/ 22*35 سم. 899ص. 29س.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: آغاز:اگرچه بر ضمیر ارباب کیاست و خاطر اصحاب فراست… .
آغاز:آغاز منطق (رئوس ثمانیه): و چون از فهرست کتاب فارغ شدیم گاه آن آمد که شروع در مقصود کنیم و منطق را به جهت آنکه آلت تحصیل دیگر علوم است…تعرض به اموری رساند که قدما روس ثمانیه خوانند…(ج 172) و چون این معلوم شد…گوئیم (بسمله) جمله اول در منطق و این جمله یک فن است… .
تزئینات متن:برخی از عنوان‌ها با قلم ثلث سیاه و یا شنگرف است.
تزئینات متن:در آغاز بخش‌ها چند جمله و گاه چند سطر به شنگرف نوشته شده.
نوع کاغذ:متن و حاشیه آهارمهره متن نخودی روشن و حاشیه نخودی سیر.
تزئینات جلد:تیماج قهوه‌ای مندرس با عطف چرم زرشکی.
1بر پشت و یک برگ اضافی در آغاز نسخه چهار بیت شعر از آذری طوسی به خط نویسنده نسخه بدل‌ها و نویسنده فهرست اجمالی مزبور دیده می‌شود.
در آخرین برگ که آخرین برگ خاتمه و نونویس است نوشته شده: «به فرخی و پیروزی تمام شد کتاب دره التاج لغره الدباج در روز جمعه دوازدهم شهر رجب سال بر هفتصد و پنج از هجرت نبوی مصطفوی صلی الله علیه و علی آله و اصحابه الطاهرین. سنه 705».
فهرست اجمالی بخش‌ها بر پشت نخستین برگ نسخه نوشته شده: آغاز فهرست ص 33.
آغاز منطق ص 46.
آغاز فلسفه اولی ص 103.
آغاز طبیعیات ص 140.
آغاز هندسه ص 184.
آغاز هیئت ص 319.
آغاز ارثماطیقی ص 413.
آغاز موسیقی ص 437.
آغاز علم الهی ص 517.
جمله اول منطق- یک فن مشتمل بر هفت مقالست.
جمله دوم فلسفه اولی مشتمل بر دو فن.
جمله سوم علم اسفل دارای دو فن.
جمله چهارم علم اوسط (ریاضی)، مشتمل بر چهار فن 1. هندسه 2. مجسطی 3. حساب 4. موسیقی.
جمله پنجم علم اعلی – الهی اخص – دارای دو فن.
خاتمه دارای چهار قطب.
قطب اول. در اصول دین – مشتمل بر چهل مسئله.
قطب دوم. در فروع – 2 قاعده و شامل چهار رکن.
وضعیت استنساخ نسخه: مسلم است که تاریخ مذکور تاریخ این نسخه نیست ولی احتمال می‌رود قطب‌الدین در همین تاریخ رجب 705ق از تالیف این کتاب فراغت یافته و در هر صورت تاریخ کتابت نسخه اصل این نسخه (با واسطه یا بی‌واسطه) اقدم از نسخه تقوی است (این نسخه اکنون برای کتابخانه مجلس خریداری شده (ش 4720).) که در ذیحجه 705ق تحریر یافته و آقای مشکوه آن را اساس چاپ دره التاج قرار داده‌اند. نکته‌ای که این احتمال را تقویت می‌کند آن است که صدر این جمله آخرین، در پایان بخش‌های مختلف کتاب دیده می‌شود و مولف جمله «بفرخی و پیروزی تمام شد» را در خاتمه بسیاری از بخش‌ها آورده است.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نستعلیق.
صحافی و دسترس پذیر بودن اثر: ‏
يادداشتهاي مربوط به عنوانهاي مرتبط: ‏
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 1در کنار بسیاری از برگ‌ها، نسخه بدل‌هایی ضبط شده.
يادداشت عمليات: چندین برگ (گ 872- 899) از آخر نسخه نونویس و به مانند برگ‌های اصلی، متن و حاشیه است.
يادداشتهاي مربوط به کتابنامه ، واژه نامه و نمايه هاي داخل اثر: ‏ از ص 803- 871 همه برگ‌ها وصالی و تعمیر شده و هرجا وصله‌های بزرگ زده شد و روی آن از نو نوشته شده.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: آغاز خاتمه (فقه و حکمت عملی) ص 559.
يادداشتهاي مربوط به مندرجات: ماخذ فهرست: مجلد سوم، صفحه 2470- 2472.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: این دانشمند علوم متدوال زمان خویش را در این کتاب در یک «فاتحه» پنج «جمله» و «خاتمه» بدین ترتیب گرد آورده: فاتحه مقدمه‌ای درباره علم و تقاسیم آن در سه فصل و فهرست کتاب و در آخر روس ثمانیه علم منطق.
تاريخ: 20120907
محل و شماره بازیابی: 135521