ديوان ابن الفارض (از: شرف‌الدين ابوحفض (ابوالقاسم) عمر بن علي بن مرشد حموي مصري سعدي صوفي مشهور به «ابن فارض» و «سلطان العاشقين»)

شماره بازیابی: 473/3ک
شماره مدرک کتابخانه مجلس: ‏‫ ‏‫10-3781‬‬
زبان اثر: عربي
عنوان و نام پديدآور: دیوان ابن الفارض [ نسخه خطی]/ از: شرف‌الدین ابوحفض (ابوالقاسم) عمر بن علی بن مرشد حموی مصری سعدی صوفی مشهور به «ابن فارض» و «سلطان العاشقین»
کاتب: : کاتب: [علی بن احمد حسینی میلانی]
تاریخ کتابت: ، تاریخ کتابت: سال 1311ق.
نام خاص و کميت اثر: 73 (48ب – 120ب) برگ، 17 سطر.
يادداشتهاي کلي: باید افزود که این دیوان نخستین بار در سال 1247 (یا 1257ق) در حلب، سپس در سال‌های 1275، 1301، 1310، 1353 و 1382ق در قاهره پس از آن در بیروت به چاپ رسیده است. این اثر همچنین در سال 1874م همراه ترجمه‌ی لاتین (طلیانی) در مطبعه‌ی محمد ابوزید – قاهره و نیز بخشی از دیوان وی (قصیده تائیه کبری) همراه ترجمه‌ی آلمانی آن توسط هامر پورگشتال در سال 1854م در وین منتشر شده است.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1«بسمله، الحمدلله الذی اختص حبیبه الاسنی مقام قاب قوسین او ادنی و قرن … قال الفقیر المعترف بذنبه … علی سبط الشیخ عمر بن الفارض … نظرت فی دیوان شیخنا … فرایت النساخ جهلوا بعض کلامه و ما عرفوه و اشتبه علیهم … فاستخرت الله تعالی و استعنت به من تحریر هذه النسخه المبارکه … و اخبرنی الشیخ ابوالقاسم المنفلوطی عند ما حضر من منفلوط الی القاهره فی بعض سنه ثلاثین و سبعمائه ان النسخه المذکوره موجوده عنده الان …».
2«دار السلام الیها قد وصلت اذا من سبل ابواب ایمانی و اسلامی، یا ربنا ارنی انظر الیک بها عند القدوم و عاملنی باکرامی».
تاریخ 1108ق در انجام نسخه قاعدتا مربوط به نسخه‌ای است که نسخه از روی آن استنساخ گردیده است.
تزئینات متن:عنوان‌ها و نشانی‌ها مشکی؛ اندازه متن: 18*11سم.
نوع کاغذ:فرنگی روسی نخودی نازک آهار مهره شده.
وضعیت استنساخ نسخه: محل کتابت نامعلوم است؛ رقم کاتب (مستنسخ عنه): «تمت هذه النسخه الشریفه سنه 1108هجری روز پنجشنبه».
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:شکسته نستعلیق.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 2این نسخه به ندرت در هامش تصحیح گردیده است (54الف).
يادداشت عمليات: قلم‌خوردگی‌های ناچیزی در متن دیده می‌شود. اندکی از جاها روی برگ‌ها به نظر می‌رسد نانوشته مانده است.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: جلد 2/40، صفحه 262 – 264.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: دیوان ابن فارض دارای مضامینی عرفانی و صوفیانه است که با مقدمه‌ای به نثر از سوی سبط (= نوه‌ی دختری) ابن فارض، شیخ علی، به نقل از فرزند ابن فارض، یعنی جمال‌الدین محمد یا کمال‌الدین محمد هنگام قرائت آن اشعار نزد وی، آن‌ها را در این دیوان جمع‌آوری نموده است. از دیوان ابن فارض در کتابخانه‌ی عامره‌ی مجلس، نسخه‌های چندی موجود است و از آن جمله می‌توان به نسخه‌ی جدید به شماره‌ی «16477» اشاره نمود و همچنین از قصائد مشهور عرفانی وی با عناوین القصدیه الخمریه و نیز القصیده التائیه نسخه‌هایی در این کتابخانه موجود است که در مجلدات مختلف فهرست‌های این گنجینه‌ی ارزشمند، معرفی شده است. این دیوان به جهت مضامین عالی و عمیق عرفانی آن دارای نسخ متعددی در کتابخانه‌های ایران و سایر کشورهای جهان می‌باشد که گزارشی اجمالی در حدود 100 نسخه را می‌توان در کتاب ارزنده‌ی معجم التاریخ (ج3، صص2280 – 2281) مطالعه نمود.
صحافي شده با: شرح فارسی هیئت = شرح هیئت قوشچی/ مصلح‌الدین (عبدالغفور) محمدبن صلاح‌الدین بن جلال‌الدین انصاری عبادی ملتوی سعدی لاری شیرازی مشهور به «مصلح‌الدین لاری»738761
موضوع (اسم عام يا عبارت اسمي عام): تصوف منظوم
محل و شماره بازیابی: 1210857