رساله در انشاء

نبذة عن كتاب رساله در انشاء

شماره بازیابی: 516/3 س
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‏‫10-11571
زبان اثر: 138
عنوان و نام پديدآور: رساله در انشاء [نسخه خطی]
تاریخ کتابت: ، تاریخ کتابت: قرن 10ق.
نام خاص و کميت اثر: ص 176ر – 195ر
قطع: ؛ ‏‫قطع: 12*19سم. 195گ. 20س. اندازه جلد: 18*24سم.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: آغاز:باسمه تیمنا بذکره، حمد و ثنایی که زبان قلم و قلم زبان از حق اداء آن معترف به «لا احصی ثناء علیک انت کما اثنیت علی نفسک» باشد… متکلمی را در خور است که انشاء موجودات اثری از آثار قرم صنع اوست… و بعد انهاء آنکه در شهور ثلاثین و تسعمائه رساله‌ای در مکاتبت اعالی و منشآت اهالی که جامع آن پدرم حضرت غفران پناهی امیر جمال‌الدین عبدالله الحسنی اسکنه الله فی فرادیس جنانه بوده مسمی به مخزن المکاتبه، این رساله را به جامع نسبتی بود چنان به خاطر فاتر رسید که بعضی از منشآت جامع را که در لطافت دری بی‌بها و در سلاست و عذوبت انگشت‌نماست و تاکنون در سمط جمعیتی منخرط نشده و سمت تالیف نیافته در سلک این لآلی منخرط سازد و این رساله را به دو باب منسوب کند… باب اول در نقل مخزن المکاتبه مذیل به بعضی منشآت که داخل اصل کتابت نبود: بسمه حمد بی‌غایت مر معبودی را که ساکنان معانی اشباح و سالکان معانی ارواح از فیضان فیض فیاض او مستفیض می‌گردند و ثناء بی‌نهایت محمودی که عاکفان مساجد تحمید و کاتبان مراسل توحید کتب را به حمد و ثناء او درمی‌نوردند… و بعد چنین گوید… عبدالله الحسنی… که بر کاتبان مکاتیب بلاغت و راسلام مراسل فصاحبت پوشیده نماند که مکتوبی از مکاتبت علماء و مساطیر فضلاء به مرور روزگار و تعاقب لیل و نهار در خزینه دفاتر و خریطه طوامیر این فقیر گرد آمده بود و بر خاطر خطور کرد که آنها را به قلم شکسته بر هم بسته و دل مجروح از هم گسسته بر صحیفه بیاض درج کنم… و نام این کتاب مخزن المکاتبه نهاده شد…
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نستعلیق.
تزئینات متن:عنوان و نشان و جدول شنگرف.
تزئینات جلد:تیماج تریاکی ضربی حاشیه‌دار مقوایی.
نوع کاغذ:سفید سمرقندی.
1. فرمان حضرت یعقوب میرزا درباره تصدق رسم الوزاره (الصداره) (مورخ 20ج 1/ 882).
2. نشان صدارت مآلی هم در باب تصدق رسم‌الوزاره.
3. نشان سلطان حسن بیک در باب امر احتساب (مورخ ع2/ 88 = 880).
4. مکتوب خواجه ابوسعید ابوالخیر به غیاث الدین محمد یزدی.
5. مکتوبی که سلطان به مولانا شرف‌الدین یزدی نوشته.
6. نامه بی‌عنوان که در آن از جلال‌الدین و دارالمرز و ساری و مفردان و متمردان یاد شده.
7. مکتوبی که سلطان میرزا به حضرت شاه قاسم نوربخش نوشته.
8. مکتوبی که سلطان حسین میرزا به سلطان حسن بیک نوشته.
9. فرمان شاهرخ میرزا در شان سلطان محمد (مورخ 1 محرم 847ق.)
10. فرمان شاهرخ درباره نصرالله صحرایی.
11. نامه درباره اجازه ساختن خانقاه شیخ مرشد ابواسحق ابراهیم بن شهریار کازرونی به دستور مرشد الدوله و الدین و خطاب به وزراء و ارکان دولت در کمک به او «در تاسیس خوانق و تزیین و سایر مصالح آزاد از (اد)اره زنبیل و اناره قندیل (و) نصب الویه و اعلام و ضرب نوبت صبح و شام و اخذ نذور و صرف به مصارف استحقاق و محال استیهال» و پیروی جماعت علم‌داران و ارباب خوانق از خواجه مجدالدین محمد در این باره.
12. نامه به کسی مصحوب زین‌العرفاء درویش صالح.
13. نامه به معین‌السلطنه و الدین سلطان حسن و سفارش به او درباره نظام‌الدین احمد پسر امیر ناصرالدین خوندشاه.
14. نشان میرتیمور درباره درویشان پیوندی (پیروان عمادالدین سید فتح‌الله و سفارش به شاه رخ بهادر و سلیمان شاه واق و الله داد و یحیی سمنانی و عمان و گماشتگان ممالک خراسان درباره آنها).
15و 16. دو نامه کوتاه.
17. نامه به پادشاهی.
18. نامه‌ای که در آن امیر ناصرالدین یاد می‌شود.
19. مکتوب حضرت شاه اسمعیل به شاهی بیک خان.
باب دوم در ثبت بعضی از منشآت جامع تغمده الله بغفرانه و اسکنه فی جنانه.
1. من امالی فقیر لطف‌الله طفیل اهل‌الله الغنی عبدالله الحسنی المرسل الی خدام اعالی حضرت مرشد الانامی معین‌الاسلامی مدظل صدارته.
2. المرسل الی نظاما للرفقه بالفراید الموده و المحبه.
3. المرسل الی جناب زینا علیا.
4. منشاء للمنشی کتابت اخیک (؟) رکنا زکیا ابوسعیدا ایاد یا قاضیا ابهریا.
5. المرسل ایضا الی زابیا من زنگان الی قزوین.
6. المرسل لحضره الصداره علاء ترکه حسین فتح الامیر سلیمان و قتل الصوفی.
7. المرسل الی حضره السلطانی کمال شاه غازیا.
8. دیباچه صریح الملک لحضره شاه غازیا خلد معدلته.
9. دیباچه قباله حضرت شمسا محمد ابایندرا و وقفیه قاسم‌آباد لوط.
10. دیباچه قباله رئیس غضنفر رئیس موشح به قل هو الله.
11. المرسل الی اخوان الصفا مغیثانورا.
12. الی شمس السما العلی من مواصله بالاماء.
13. الی حضره حساما ابراهیم آمیا.
14. دیباچه قباله ملک شاه غازی که پاره‌ای از دولاب را به مقداری زر در 902ق. با گواهی قاضی عبدالله.
15. دیباچه وقف سید عضدالدین امیرعلی و تاج‌الدین سیدحسن خواجه.
16. دیباچه دیگر.
17. نشان صوفی‌گری درویش نونیاز شیخ شمس‌الدین محمد و پیروی او از سلسله صوفیه صفویه (ناتمام).
18. دیباچه دیگر.
19. دیباچه قباله اودین به اسم ملک شاه غازی موشح به سوره اخلاص.
20. فی الشکر (نسخه گویا در اینجا به انجام می‌رسد).
21. سفارش که حضرت افادت پناه علامی مولانا سلطان محمد استرآبادی جهت حسین موسر (؟) نوشته (درباره استفاده از درویش حسین تونی).
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد یکم، صفحه 263-264.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: باب اول در نقل مخزن المکاتبه مذیل به بعضی منشآت که داخل اصل کتابت نبود:
صحافي شده با: صحیفه شاهی/ حسین بن علی الکاشفی985293
موضوع (اسم عام يا عبارت اسمي عام): انشاء
تاريخ: 20150606
محل و شماره بازیابی: 1114301