ریاض الملوک فی ریاضات السلوک (از: نظام‌الدین شامی تبریزی)

نبذة عن كتاب ریاض الملوک فی ریاضات السلوک (از: نظام‌الدین شامی تبریزی)

شماره بازیابی: 1037ط
شماره مدرک کتابخانه مجلس: ‏‫10-4586‬
زبان اثر: Per (فارسی)
عنوان و نام پديدآور: ریاض الملوک فی ریاضات السلوک [ نسخه خطی]/ از: نظام‌الدین شامی تبریزی
تاریخ کتابت: ، تاریخ کتابت: قرن 13ق.
قطع: ؛‏‫وزیری. 16*27سم. 84گ. 23س.‬
يادداشتهاي کلي: شایان ذکر اینکه این کتاب به تصحیح آقای بهروز ایمانی در دست چاپ است.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1بسمله الیک و الا لا تساق الرکایب و منک و الا لا ترام المواهب، اگر چه فواتح کتاب خطاب با تقدم ذکر سوانح منایح، فضل ایزدی میسر نشود… سبب تالیف کتاب چنین گوید نظام درر این عبارت «نظام» اصلح الله شانه… .
2انجام موجود: … هر که به عمارت او از سر غرور و نخوت مشغول شود ناچارش مایه دنیا به باد دهد و زیاده خسر الدنیا و الاخره ذلک هو الخسران المبین.
تزئینات نسخه:تمام صفحات دارای جدول به قلم شنگرف و لاجورد و به همان قلم دارای کمند است.
تزئینات جلد:تیماج قرمز با ترنج و نیم ترنج ضربی و حاشیه منگنه.
نوع کاغذ:فرنگی.
ماخذ فهرست: جلد 2/24، صفحه 113 – 115.
يادداشتهاي مربوط به عنوان و پديدآور: مولف به ظن غالب همان نظام‌الدین شامی صاحب ظفرنامه است و شهرت وی به «شامی» به جهت انتساب وی به «شنب غازان» تبریز است نه شام سوریا و آنچه از متن کتاب به دست می‌آید اینکه وی از خانه‌زادان سلطان اویس بهادر خان جلایری است. چنان که م سلم است نظام شامی در بغداد می‌زیسته و چون تیمور در 795ق آنجا را گشود نظام را نزد خود خوانده او را به نگاشتن ظفرنامه امر کرد. نظام تبریزی صاحب ریاض الملوک نیز در دیباجه گوید که کتاب را در بغداد به عرض سلطان اویس رسانده است که این خود قرینه‌ای است بر اتحاد نظام شامی و نظام تبریزی و مرحوم علی‌اصغر حکمت در این باب تحقیقی دارند. لازم به ذکر اینکه همزمان با این نظام، نظام تبریزی دیگری در بغداد می‌زیسته و نباید که با نظام این نسخه خلط شود. حافظ حسین کربلائي نام و نسب وی را از قول طبقات چنین ذکر می‌کند: ابومحمد نظام‌الدین عبدالصمد بن حامد بن ابی‌البرکات تبریزی، تولدش در 703ق در تبریز اتفاق افتاد. در سال 769ق از شام به حج رفت و اواخر عمر به تبریز برگشته متصدی منصب قضا گشت و وفات وی را 5 جمادی الاول 766ق به روزگار اویس ایلکانی نوشته‌اند. مترجم درباره اثرش چنین گوید: «مفاصل فصول و ابواب آن (سلوان المطاع) از هم گشودم و هر چه در آن سماجتی یافتم طرح کردم و خلاصه و نقاوه آن را در سلک عبارت کشیدم و در بعضی حکایتی چند بر سبیل تمثیل زیادت کردم و بر حسب مصلحت بر تقدیم و تاخیر حکایات و زیادت و نقصان آن تصرف نمودم… و اصل وضع آن بر پنج «سلوان» بود آن را به ابواب معین گردانیدم…».
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نستعلیق آمیخته به شکسته.
يادداشت عمليات: نسخه از پایان نانوشته باقی مانده و بخش (خاتمه) را ندارد.
يادداشتهاي مربوط به کتابنامه ، واژه نامه و نمايه هاي داخل اثر: مولف این کتاب را در یک مقدمه و پنج باب ترجمه کرد و خاتمه‌ای در سرگذشت شیخ اویس خان جلایری بدان افزوده است: مقدمه: در سبب تالیف و تمهید معذرت در حکایت از زبان وحوش. باب اول: در تغویض و نتایج. باب دوم: در تاسی و فواید آن. باب سیم: در صبر و میامن آن. باب چهارم: در رضا و عواید آن. باب پنجم: در زهد و عواقب آن. خاتمه: شرح حال شیخ اویس بهادرخان جلایری.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: نک: مجلس، ش 2234، کشف الظنون، 2/ 998؛ ملک، 3/ 429؛ فهرست فیلم‌ها، 1/ 113؛ دانشگاه، 8/ 52؛ منزوی، 3577؛ مجله پیام بهارستان، 2/ 24؛ دانشمندان آذربایجان، ص 255؛ طبقات المفسرین، 1/ 309؛ طبقات القراد ابن جزری، 1/ 388؛ از سعدی تا جامی، 224 و 243.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: ترجمه آزاد و شیوای فارسی کتاب سلوان المطاع فی عدوان الطباع ابن مظفر مکی اندلسی (د: 568ق) است در اخلاق عملی مشتمل بر مقدمه و پنج باب و خاتمه.
موضوع (اسم عام يا عبارت اسمي عام): اخلاق عملی