سفرنامه فضل‌الله خان (گزیده…)

شماره بازیابی: ‭3300/1‬
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‭10-30909‬
زبان اثر: فارسی
عنوان و نام پديدآور: سفرنامه فضل‌الله خان (گزیده…) [نسخه خطی]
کاتب: عباس‌قلی سپهر (مولف) میرزا ابوالقاسم خان مشاورالدوله.
نام خاص و کميت اثر: ص 1-28.
قطع: ‮نیم‌خشتی. ‭13/5‬*‭21‬سم. ‭82‬ص. ‭11‬س. ‬
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1آغاز (پس از مقدمه سپهر): ممالک هندوستان بتاریخ بیست و پنجم ربیع الاول 1290 برای سرکشی پاره‌ای از رعایای دولت علیه که در بلدان هندوستان متفرق هستند از بمبئی بیرون شده و در تانه که با بمبئی بیست میل راه است و از آنجا بطرف… .
2انجام ناقص: … و خرابی آنجا بجهت عدم اطاعت یکی از زنهای واجد علی شاه و یک پسر او.
نوع کاغذ:فرنگی سفید و خط دار.
تزئینات جلد:کالینگور قهوه‌ای با عطف و گوشه تیماج مشکی.
پشت برگ اول یادداشت سپهر دیده می‌شود در فاصله بین دو نسخه چند برگ سفید است.
نسخه حاضر همان پاکنویس میرزا ابوالقاسم خان مشارالدوله است.
يادداشتهاي مربوط به عنوان و پديدآور: هنگامی که عباس‌قلی سپهر نایب اول وزارت خارجه بوده این گزیده را از سفرنامه میرزا فضل‌الله خان تهیه کرده و در آغاز این مقدمه را در معرفی مولف کتاب نوشته است: چون کتاب سیاحت نامه مرحوم میرزا فضل‌الله خان کارپرداز اول دولت علیه مقیم بمبئی که به جهت سرکشی و استفسار حالات و امورات پاره‌ای از رعایای دولت علیه که در ممالک هندوستان و دیگر بلدان متفرق و ساکن هستند از بمبئی به طرف هندوستان و سایر البلاد سفر کرده و به اجازه امنای دولت قویشوکت قاهره به دولت برمه رفته و تحصیل اطلاعات نموده و از بلدان و امصار، پاره مطالب و غرایب ذکر کرده برای عموم مامورین دولت علیه که در بمبئی مقیم می‌شوند، موجب اطلاع و بصیرت است لهذا این بنده آستان سپهر نشان به اشاره لازم البشاره و امر واجب الاطاعه جناب مستطاب… موتمن الملک وزیر امور خارجه دولت علیه ایران دام ظله العالی خلاصه مطالب و روس مسائلش را استخراج نموده به حیز تحریر می‌آورد.
وضعیت استنساخ نسخه: بر حسب نوشته سپهر در پشت برگ اول این شماره به خط میرزا ابوالقاسم است.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:شکسته نستعلیق.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 1سپهر خود در پشت برگ اول نوشته به «یکی دو جزء اول نسخه به خط مشاورالدوله میرزا ابوالقاسم خان نایب وزارت خارجه پسر مرحوم میرزا محمدعلی مستوفی… و بقیه به خط خود بنده است». سپهر در یادداشتی دیگر بر همین برگ از مولف سیاحت‌نامه را بدین گونه یاد کرده است. ساحت‌نامه مرحوم میرزا فضل‌الله خان کارگزار بمبئی پسر مرحوم میرزا محمدحسین عضدالملک قزوینی.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد پنجم، صفحه 4287-4288.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: در دفتر حاضر دو نسخه از این گزیده سفرنامه فضل‌الله خان موجود است یکی نسخه اصل است به خط سپهر و دیگری نسخه‌ای است پاکنویس شده به وسیله دیگری است و کامل نیست.
صحافي شده در اين جلد: سیاحت نامه، ص 38-82.
تاريخ: 20130708
محل و شماره بازیابی: 176436