شاهد عرشی(محمد مؤمن بن عبدالله اکبرآبادی عرشی (1091ق))

شماره بازیابی: 9056
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR10-41437
زبان اثر: فارسی
عنوان و نام پديدآور: شاهد عرشی/ محمد مؤمن بن عبدالله اکبرآبادی عرشی (1091ق)
کاتب: : شیخ عیسی
تاریخ کتابت: ، ظهر روز جمعه در ماه ربیع‌الاول قرن11 ق.
قطع: ‮؛ یک، ‭130‬، یک برگ، اندازه متن: ‭15‬*‭7/5‬، ‭12‬س، اندازه جلد: ‭12/4‬*‭20/9‬‬.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: آغاز:«حمد آرایم به نام ذو الجلال / قال را افروزم از انوار حال»
«از بهار و باغ دل گویم سخن / بشکافنم از نسیم جان چمن»
انجام:«خواهم از لطف خداوند کریم / باسط و باری و غفار و رحیم»
«تا کند مقبول طبع خاص و عام / این کتاب مثنوی را والسلام»
انجامه:«تمت تمام شد به وقت ظهر روز جمعه در ماه ربیع‌الاول راقم شیخ عیسی تم تم تم».
تزئینات متن:نسخه پردازی هندی.
عناوین به شنگرف.
رکابه نویسی:دارد.
نوع کاغذ:نخودی آهار مهره.
تزئینات جلد:میشن مشکی مجدول، قطر: 3/2.
در پایان نسخه چند بیت شعر و اداب قرائت و فال و دعای نادعلی، در صفحه خاتمه اوراق کتاب یکصد و سی و شش نوشته شده است.
یک برگ از آغاز و پایان نسخه سفید و نانوشته است.
مؤلف در خاتمه چنین سروده است:
من به طرز مولوی گویم سخن / تو چه می‌گویی بگو باری به من …
عرشیا صد آفرین بر جان تو / تازه بادا همچو گل ایمان تو …
شاهد عرشی است نام این کتاب / می‌شود از باب‌ هایش فتح باب
در پایان ماده تاریخ پایان تألیف دارد: لسید حقایقی خجسته
زهی خجسته کتابی که شاهد عرشی است / ازو همیشه بود جان مؤمنان خوشحال
مگر کلام الهی به سلک نظم آمد / که قال او همه حال است و حال او همه قال
چو عاشقان به تو پرسند سال اتمامش / بگو به شاهد عرشی بود جمال کمال
3جزوه‌ها 8 برگی است. با نشان صحاف در ورق وسط جزو (گوشه سمت راست بالا به صورت یک یا دو خط مورب کوچک و گوشه پایین سمت چپ به صورت خط ایستاده کوچک).
نک: منزوی، ج3، ص 2933 (که تنها همین نسخه معرفی شده است)؛ مشترک پاکستان، ج7، ص 938 (دیوان او).
مولوی در مثنوی استاد من / کرد از فیض سخن ارشاد من (119پ)
کتاب این عناوین را دارد:
– مناجات به درگاه واهب العطایا جل شانه.
– نعت سید المرسلین خاتم النبیین صلی الله علیه و آله و سلم.
– در منقبت امام حسن علیه السلام.
– در منقبت حضرت امام حسین علیه السلام.
– در بیان ظهور انوار عشق که آفتاب عالمتاب آسمان وحدت است و ماهتاب شب افروز جهان کثرت.
– داستان پروازی هزار داستان گلشن محبت.
– داستان شاهباز بلند پرواز عنقا شکار.
– داستان پیر طریقت.
– داستان پیر حقیقت.
– عاشق شده پسر بازرگان بر دختر پادشاه.
– واقف شدن بازرگان بر حال پسر.
– رسیدن موسم بهار چمن نگار و مشرف شده عندلیب دیوانه به جلوه پری‌چهر گلرخسار و پروانه ساختن جان به شمع دیدار و گدازش شمع حسن بر آتش پروانه عشق جان نثار.
– قال النبی صلی الله علیه و آله و سلم المجاز قنطرت الحقیقت.
– خواب دیدن دختر والی مصر یوسف علیه السلام را.
– برآمدن ابراهیم پیغمبر از غار و مشاهده نموده انوار مطلق در آئینه آفتاب و ماه.
– حکایت محققانه بر سبیل تمثیل.
– جلوه‌نمایی شاهد روح که ابواب عشق بر روی اوست مفتوح.
– در بیان تقوی پشت و پناه سالکان طریقت است.
– در صفت نیک‌خوئی که سرمایه آبروی زندگانیست و پیرایه حیات جاودانی.
– در صفت محبت که راهنمای وادی حقیقت است.
– قال النبی صلی الله علیه و آله و سلم الفقر فخری.
– داستان حضرت شاه دل آگاه معرفت انتباه.
– در صفت توکل که تاج آرای مسندنشین تحمل است.
– تفسیر آیه کریمه فاستقم کما امرت.
– داستان نزاکت طبع سخن‌ساز که محرم محفل ناز و نیاز است.
– داستان در بیان تفضیل عشق بر عقل معاد و تفضیل معاد بر عقل معاش.
– آگاه ساختن عالمان دنیا طلب ملوک آمیز غفلت شکار.
– داستان پیر معجز نمای ابراهیم علیه السلام.
– داستان اظهار نمودن بطلان آئین هند و هندوستان.
– داستان شیخ هوش پرور شهرت دوست که به واسطه نام ترک روزی غذا نمود.
– داستان دنیا دوستان صیاد پیشه که به دام آرزو گرفتار آمده خود را در بند هوا افکنده‌اند.
– حکایت.
– حکایت.
– قال النبی علیه السلام اعدا عدوک نفسک التی بین جنبیک.
– قال النبی صلی الله علیه و آله و سلم کما تعسیون (کذا؛ تعیشون) تموتون کما تموتون تبعسون کما تبعسون تحشرون.
– داستان بیوفایی دنیا و گردش چرخ ستمکار.
– قال النبی علیه السلام حب الدنیا راس کل خطیئه.
– سؤال وسوسه انگیز و جواب لطافت آمیز.
– قال علیه السلام شارب الخمر ملعون.
– حکایت.
– در صفت شب معراج.
– سؤال عالم سفلی از عالم علوی و جواب عالم علوی به عالم سفلی از عالم سفلی.
– تفسیر آیه قل لا اسالکم علیه اجرا الا الموت (کذا؛ الموده) فی القربی.
– تفسیر آیه یا ایها الذین آمنو آمنو.
– سؤال نمودن حکیمی از شاه ولایت پناه و جواب باصواب یافتن و به شرف اسلام مشرف شدن.
– در منقبت امیرالمؤمنین علیه السلام و بیان رویت حضرت ذوالجلال و الاکرام.
– سؤال و جواب در مسئله رویت.
– در مدح حضرت ولایت دستگاه مرشد خدا آگاه میر عبدالله سلام اله علیه.
– در مدح حضرت قدوت العاشقین میر محمد صالح سلام الله علیه.
– در بیان ظهور تصرف ولایت.
– نصیحت فرزند ارجمند.
– فی مدح قطب الواصلین قدوه السالکین شیخ البر و البحر فریدالدین گنج شکر قدس الله سره العزیز.
– ایضاً فی مدحه.
– حکایت.
– حکایت.
– اظهار غیرت (پس از آن افتادگی دارد، بعد از برگ 124).
– اظهار عجز و نیازمندی به درگاه کریم بنده‌‌نواز.
– در خاتمه کتاب گوید.
در ضمن نصایح پایان نسخه از اجدادش شاه نورالدین ولی و شاه طیب نام می‌برد و فرزندش را به پیروی از رویه ایشان توصیه می‌‌کند _(113ر- 113پ).
چون محمد عارف آمد نام تو / از می عرفان شود پر جام تو (112ر)
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نستعلیق.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 1نسخه کامل است.
مشخصات اثر:
یادداشتهای تملک:
شکل و سجع مهر:
متن يادداشت:
نسخه از جعفر سلطان القرایی در آذر 1348ش خریداری شده است.
در آغاز نسخه تملک … پارسا آمده است.
دارای مهر کتابخانه جعفر سلطان القرایی.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: جلد 2/ 29، صفحه 678- 680.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: منظومه‌ای عرفانی به پیروی از مثنوی مولوی است:
موضوع (اسم عام يا عبارت اسمي عام): ادبیات
تاريخ: 20150711
محل و شماره بازیابی: 179167