شرح اصول الكافي (از: صدرالدين محمد بن ابراهيم شيرازي مشهور به «صدرالمتالهين» و «ملاصدرا»)

شماره بازیابی: 465/2ک
شماره مدرک کتابخانه مجلس: ‏‫ ‏‫10-3760‬‬
زبان اثر: عربي
عنوان و نام پديدآور: شرح اصول الکافی [ نسخه خطی]/ از: صدرالدین محمد بن ابراهیم شیرازی مشهور به «صدرالمتالهین» و «ملاصدرا»
تاریخ کتابت: ، تاریخ کتابت: اوایل سده‌ی 13ق.
نام خاص و کميت اثر: 133 (23ب – 156ب) برگ، 17 سطر.
يادداشتهاي کلي: باید افزود که این اثر نخستین بار به سال 1282ق در تهران به صورت چاپ سنگی و بار دگر همراه مفاتیح الغیب وی و سرانجام با تصحیح و تعلیقات محمد خواجویی در سال 1366ش در تهران چاپ و منتشر گردیده است. همچنین این اثر از سوی همان خواجویی به فارسی برگردانده و در سال 1369ش در تهران چاپ شده است.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1«بسمله، کتاب التوحید؛ سبحانک اللهم و بحمدک توحدت فی ذاتک فحسر عن ادراکک انسان کل عارف و تفردت فی صفاتک … و بعد فلما کان المقصود الاول من بعثه الانبیاء و الرسل بالکتب الالهیه و النوامیس الشرعیه انما هو جذب الخلق الی الواحد الحق و معالجه نفوسهم من داء الجهل و العمی و خلاصهم عن عشق الدنیا و رق الطبیعه … و قد رایت جمیع ما ورد عنهم علیهم السلام من الکلمات … شارحا لما انطوی علیه القرآن الحکیم … سیما ما وفق الله تعالی الشیخ الاعظم … الکلینی … بجمعه من کلماتهم الوارده فی باب التوحید … و لم یسلک مسلک الشرح و التحقیق … و اشرح لها شرحا یذلل منه الصعاب و اکشف ما ظهر لی من دفائنه … قال الشیخ … باب حدوث العالم و اثبات المحدث فیه …».
2«… الثالثه عشر انه تعالی خارج من کل شیء و لکن لا کخروج … باب النهی عن جسم و الصوره و هو الباب الحادی عشر من کتاب التوحید و فیه ثمانیه احادیث …» افتاده.
تزئینات متن:‏‫عنوان‌ها و نشانی‌ها مشکی؛ اندازه متن: 5/17*10سم.‬
نوع کاغذ:فرنگی سفید نازک آهار مهره شده.
وضعیت استنساخ نسخه: کاتب و محل کتابت نامعلوم است؛ بخشی از عبارات متن در هامش کتابت گردیده است.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نسخ.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: جلد 2/40، صفحه 231 – 233.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: شرح مفصل فلسفی بر کتاب التوحید بخش اصول الکافی ثقه الاسلام ابوجعفر محمد بن یعقوب کلینی رازی (د. 329ق) است که با امعان نظر در بیان نکات رجالی و سند روایات، در حدود سال 1044ق تالیف گردیده است. شارح در این اثر، طریق روایتی خویش را نیز در آغاز کتاب العقل و الجهل آورده است که به جهت اهمیت آن، در انجام همین بخش، متن کامل آن درج می‌گردد. از این شرح در کتابخانه‌ی مجلس نسخ متعددی موجود است و از آن جمله می‌توان به نسخه‌های شماره‌ی «31»، «32»، «33»، «5772»، «1/576ط»، «27/6324»، «815ط»، «857ط»، «286ط»، «1/10496»، «18098» اشاره نمود. از این اثر نسخ چندی نیز در کتابخانه‌های ایران و خارج از کشور موجود است که علیرضا قره‌بلوط در معجم التاریخ (ج4، ص2448) گزارشی از برخی از آن‌ها بدست داده است. طریق روایتی مرحوم مولی صدرا، در این اثر (شرح اصول الکافی) بر اساس نسخه‌ی شماره‌ی «4322» کتابخانه‌ی آیت الله العظمی مرعشی (ره) چنین است: «حدثنی شیخی و استادی و من علیه استنادی فی العلوم النقلیه عالم عصره و شیخ دهره بهاءالحق و الدین محمد العاملی الحارثی الهمدانی – نورالله قلبه بانواره القدسیه – عن والده الماجد المکرم و شیخه الممجد المعظم الشیخ الفاضل الکامل حسین بن عبدالصمد – افاض الله علی روحه الرحمه و الرضوان و اسکنه دارالجنان – عن شیخه الجلیل و استاده النبیل عماد الاسلام و فخر المسلمین زین المله و الدین العاملی – طاب ثراه و جعل الجنه مثواه – عن الشیخ المعظم المفخم و المطاع الموید المکرم عالی النسب سامی اللقب المجدد للمذهب علی بن عبدالعالی الکرکی – قدس الله روحه – عن الشیخ الورع الجلیل بن هلال الجزایری عن الشیخ العالم العابد احمد بن فهد الحلی عن الشیخ علی بن الخازن الحایری عن الشیخ الفاضل النحریر الکامل السعید الشهید محمد بن مکی – اعلی الله رتبته – و عن الشیخ زین المله و الدین عن الشیخ الفاضل التقی علی بن عبدالعال المیسی – روح الله روحه بالفیض القدسی – عن الشیخ السعید محمد بن داود الموذن الجزینی عن الشیخ الکامل ضیاءالدین علی عن والده الافضل الاکمل المحقق المدقق الجامع بین الفضیلتین رتبه العلماء و درجه الشهداء الشیخ شمس‌الدین محمد بن مکی – رفع الله قدره و اکمل فی سماء الرضوان بدره – و اخبرنی سیدی و سندی و استادی و استنادی فی المعالم الدینیه و العلوم الالهیه، السید الاجل الانور العالم المقدس الازهر الحکیم الالهی و الفقیه الربانی سید عصره و صفوه دهره الامیر الکبیر و البدر المنیر علامه الزمان اعجوبه الدوران المسمی بمحمد الملقب بباقر الداماد الحسینی – قدس الله عقله بالنور الربانی – عن استاده و خاله المکرم المعظم الشیخ عبدالعالی – رحمه الله – عن والده السامی المطاع المشهور اسمه فی الافاق و الاصقاع للشیخ علی بن عبدالعالی المذکور مسندا بالسند المذکور و غیره الی الشیخ الشهید محمد بن مکی – قدس سره – عن جماعه من مشایخه: منهم الشیخ عمیدالدین عبدالمطلب الحسینی و الشیخ الاجل العلامه آیه الله فی الارض جمال المله و الدین ابیمنصور الحسن بن مطهر الحلی – قدس الله روحه – عن شیخه المحقق رئيس الفقهاء و الاصولیین نجم المله و الدین ابی القاسم جعفر بن الحسین بن سعید الحلی عن السید الجلیل النسابه فخار بن معد الموسوی عن شاذان بن جبرئيل القمی عن محمد بن ابی القاسم الطبری عن الشیخ الفقیه ابی الحسن عن والده الاجل الاکمل شیخ الطائفه محمد بن الحسن الطوسی – نورالله مرقده – و عن العلامه جمال المله و الدین عن استاده افضل المحققین سلطان الحکماء و المتکلمین خواجه نصیر المله و الحکمه و الحقیقه و الدین محمد الطوسی – روح الله روحه بالنور القدسی – عن والده محمد بن الحسن الطوسی عن السید الجلیل فضل الله الراوندی عن السید المجتبی بن الداعی الحسینی عن الشیخ الطوسی عن الشیخ الاعظم الاکمل المفید محمد بن محمد بن النعمان الحارثی – سقی الله ثراه – عن الشیخ الاجل ثقه الاسلام و قدوه الانام محمد بن علی بن بابویه القمی – اعلی الله مقامه – عن ابی القاسم جعفر بن قولویه الشیخ الجلیل ثقه الاسلام سند المحققین ابی جعفر محمد بن یعقوب الکلینی – نورالله مرقده و نظم الله قدره».
صحافي شده با: الکافی (کتاب الحجه من اصول …)/ ثقه الاسلام ابوجعفر محمد بن یعقوب کلینی رازی737675
موضوع (اسم عام يا عبارت اسمي عام): حدیث
محل و شماره بازیابی: 1210849