شرح خلاصه الحساب

شماره بازیابی: ‭3280/2‬
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‭10-30863‬
زبان اثر: عربي
عنوان و نام پديدآور: شرح خلاصه الحساب [نسخه خطی]
کاتب: عطاءالله بن محمد زکی اصفهانی.
تاریخ کتابت: 1173ق.
نام خاص و کميت اثر: ص 70-80.
قطع: ‮رقعی. ‭11‬*‭15/5‬سم. ‭323‬ص. سطور مختلف. ‬
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1قاعده ضرب التوشیح و قد یسمی ضرب الطول ایضا و حاصلان یوضع المضروبان طولا… .
2… و قد استبان ما قلناه سابقا ان نسبه التفاوتین اذا لم یکن کنسبه الخطائین لم یکن العمل صحیحا… فالمجهول نصف ذلک العدد المعلوم و قس علیه. جواد.
نوع کاغذ:اصفهانی (شماره فرنگی سفید).
تزئینات جلد:تیماج مشکی بدون مقوا.
بر پشت برگ اول دفتر نوشته‌هایی دارد از آن جمله است فهرست رساله‌های موجود در دفتر و نقلی از حاشیه ابن هیثم در تحریر اقلیدس به واسطه تحریر اصول اقلیدس به قلم محقق نسفی عناوین و اشکال هندسی در رساله‌ها همه به شنگرف است.
2در کنار صفحات این نسخه از خلاصه، حاشیه‌هایی به نقل از شرح شمس‌الدین علی خلخالی، و جواد و حاشیه‌هایی به فارسی از عطاءالله (کاتب نسخه) بر پشت و روی یک برگ کوچک الصاقی پس از ص 6 نوشته شده. بر یک برگ الصاقی دیگر (پس از ص 14) ارقام و نوشته‌های بدون نشان دیده می‌شود.
پس از بخش‌های شرح جواد، از صفحه 81-86 دفتر، فقرات و مطالب پراکنده‌ای است به نقل از کتب مختلف بدین ترتیب:
1. تعریف حکمت از شرح هدایه میبدی.
2. مسئله قطعه ارض فیها شجره… (مسئله‌ای است لغز وار فقهی ریاضی) از کشکول بهائی.
3. اختیار الوزن بالتسعه – از شرح جواد.
4. خلاصه برهان اینکه عدد اصم، جذر به تحقیق ندارد، از شرح جواد.
5. تقسیم اعداد مفرد و زوج از مفتاح الحساب غیاث‌الدین.
6. قاعده شریفه در تضعیف اعداد از یک به بالا با جداول نمونه از خلاصه الحساب تصنیف قطب‌الدین خسرو شاهی.
7. فائده فی تقسیم الاعداد (ظاهرا از عطاءالله اصفهانی کاتب دفتر).
8. قاعده تضعیف یک تا شصت و سه که عدد بیوت شطرنج است از محمد بن ابراهیم ساعدی انصاری (در یک بیت).
9. مسئله هندسی از سید اشراق در برخی از تعلیقات (مقصود از سید اشراق میرداماد است).
10. برهان مختصر بر مساوات زوایای مثلث از کشکول بهائی.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نسخ و نستعلیق.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 1عطاءالله اصفهانی که خود مردی اهل فضل بوده، کتاب‌های بسیار در دست داشته و فقراتی از آنها در حواشی 25 رساله‌ای که در این دفتر رونویس کرده نوشته. همه صفحات این دفتر با یک قلم نیست گاه نسخ و گاه شکسته نستعلیق و گاه ریز یا درشت است و در ذیل بیشتر رساله‌ها رقم دارد. یادداشت‌هایی نیز خود او در توضیح یا نقد مطالب کتاب‌ها دارد.
مشخصات اثر: شکل و سجع مهر:
متن يادداشت: مهر بیضی کوچک کاتب نیز با نقش «عطاءالله» و تاریخ 1192ق. در برخی از برگ‌ها دیده می‌شود.
يادداشت عمليات: ‏در برخی از برگ‌ها آثار رطوبت دیده می‌شود اما به نوشته‌ها آسیب نرسیده.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد پنجم، صفحه 4254-4262.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: بخش‌هایی پراکنده از شرح جواد بن سعد بغدادی بر خلاصه بهایی است که به خط همین عطاءالله اصفهانی ولی به قلم ریزتر نوشته شده و در پایان هر بخش نوشته «من شرح الجواد».
صحافي شده با: خلاصه الحساب/ شیخ بهاءالدین عاملی 498380
تاريخ: 20130708
محل و شماره بازیابی: 178258