شرح مقاله ابن الهيثم في معرفه الاشخاص القائم و اعماد الجبال و ارتفاع الغيوم(محمدبن احمد حسيني لاهيجاني)

نبذة عن كتاب شرح مقاله ابن الهيثم في معرفه الاشخاص القائم و اعماد الجبال و ارتفاع الغيوم(محمدبن احمد حسيني لاهيجاني)

شماره بازیابی: 2773/1
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‮‭10-35111‬‬
زبان اثر: عربي
سر شناسه: ح‍س‍ی‍ن‍ی‌ لاه‍ی‍ج‍ان‍ی‌، م‍ح‍م‍دب‍ن‌ اح‍م‍د،‏‫ ق‍رن‌ 12ق‌.‬
عنوان و نام پديدآور: شرح مقاله ابن الهیثم فی معرفه الاشخاص القائم و اعماد الجبال و ارتفاع الغیوم/ محمدبن احمد حسینی لاهیجانی
تاریخ کتابت: 1105ق.
نام خاص و کميت اثر: ص 1-17.
قطع: ‮خشتی. ‭11/5‬*‭20‬سم. ‭122‬ص. ‭17‬و ‭19‬س.‬
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1الحمدلله الذی یعلم وزن الارضین…
2اولا و آخرا و السلام. قد فرغت من تحریرها فی یوم الاحد خمسه عشرین من شهر ذیقعده سنه 1105 خمس مایه (کذا) بعد الالف.
وی یکی از معروف‌ترین دانشمندان ریاضی اسلام است و در اروپا به نام الهازن (Alhazen) معروف شده و در طب و علوم اوایل و ریاضی مخصوصا در حکمت ارسطو دست داشته و در بصره در حدود سال 354ق. ولادت یافته و به همین دلیل او را ابوعلی بصری هم نامیده‌اند. مردی بسیار پرکار و نیکوکار و پارسا و خوش‌نویس بوده و پس از سفری به ایران به مصر رفته و در دستگاه حاکم خلیفه فاطمی مصر بوده و پس از مرگ حاکم روزگار را به نسخه برداشتن از کتاب‌های دیگران مخصوصا کتب ریاضی می‌گذرانده است و در جامع ازهر می‌زیسته و در ح 430ق. یا اندکی پس از آن در قاهره درگذشته است. وی مولف کتب و رسایل بسیار در همه علوم از ریاضیات و نجوم و طبیعیات و حکمت و طب است که شماره آنها به دویس می‌رسد.
برای ترجمه و فهرست مولفات او نک: فرهنگ‌نامه پارسی از سعید نفیسی ص490-492؛ عیون الانباء؛ تاریخ علم عندالعرب الدومیلی (ترجمه عربی)؛ معجم المولفین؛ دانشگاه 4.
شارح این رساله از دانشمندان پایان قرن یازدهم و آغاز قرن دوازدهم بوده و چنان‌که خود تصریح کرده این شرح را در محرم 1105ق. به پایان رسانده است.
تزئینات متن:عنوان‌ها به سرخی نوشته شده.
نوع کاغذ:اصفهانی شکری رنگ.
تزئینات جلد:تنها میشن خرمایی رنگ داغ کرده بی‌مقوا.
مسئله فقهی/ شیخ‌الاسلام مولانا حسن الجیلی، ص 21-22.
مسئله فقهی/ ملا حسن جیلی، ص 23-26.
حساب (رساله…)، ص 27-101.
جام گیتی‌نما/ قاضی کمال‌الدین میرحسین بن معین حسینی منطقی میبدی یزدی، ص 103-122.
يادداشتهاي مربوط به عنوان و پديدآور: درباره نسبت مولف متن اختلاف است برخی نام و نسب او ار ابوعلی حسن بن الهیثم و برخی ابوعلی حسن بن حسین بن الهیثم و پاره‌ای ابوعلی محمدبن حسن بن الهثیم نوشته‌اند و بیشتر به نام ابن الهیثم یا ابن هیثم معروف است.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نسخ.
يادداشتهاي مربوط به عنوانهاي مرتبط: در فهرست 1-9 (چاپ اول) ص208و 209 نام این رساله شرح مقاله… و اعتماد الجبال آمده و نام صحیح آن اعماد الجبال یا اعمده الجبال است که اصلاح می‌شود (مجلس، ج1-9 چاپ اول، تعلیقات، ص37).
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد چهارم، صفحه 3564-3566.
صحافي شده در اين جلد: مقاله فی معرفه اشخاص القایم و اعماد الجبال و ارتفاع الغیوم/ ابوعلی بن هیثم، ص 19-20.
تاريخ: 20131216
محل و شماره بازیابی: 124097