عنوان الشرف الوافي في الفقه و النحو و التاريخ و العروض و القوافي(از: شرف‌الدين بن اسماعيل مقري يمني (-837ق.).)

نبذة عن كتاب عنوان الشرف الوافي في الفقه و النحو و التاريخ و العروض و القوافي(از: شرف‌الدين بن اسماعيل مقري يمني (-837ق.).)

شماره بازیابی: 224خ
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR ‮‭10-23959
زبان اثر: عربي
عنوان و نام پديدآور: عنوان الشرف الوافی فی الفقه و النحو و التاریخ و العروض و القوافی/ از: شرف‌الدین بن اسماعیل مقری یمنی ( -837ق.).
تاریخ کتابت: ح قرن 9ق.
قطع: ‮وزیری. ‭15/5‬*‭25‬سم. ‭116‬ص. ‭23‬س.‬
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1کتاب: المدلله ولی الحمد و مستحقه الذی لایقوم بحمده احد من خلقه و نشهد ان لا معبود للخلق الا الله و لا اله لهم سواه و صلی الله علی سید البشر رسول ربنا ما رفع منا رحق فارتفع و اضاء… و بعد فهذا کتاب جلیل کتبت لم اسبق نفس الیه الفته مختصرا فی الفقه فان اعان الله و تم… علی هذا فهذه نعمه من الله لا یوفیها شکرها قول و لا عمل وضعته بمعانی بدیعه بلیغه فیها نبذه من تاریخ الدوله الرسولیه و شیء من الکلام فی المعان العربیه بدیع و احرف مسروده اذا جمعتها من اوایل سطوره انتظمت عروض فهذه ثلاثه اشیاء علم رابع یحصل جمعه من آخر کل سطر و… طرفه فی علم القوافی فاتفقت هذه و هی خمسه علوم…
2تم و هی ان یکون رب النسب الملحق به میتا و ان یکون من یلحقه بالمیت… یومئذ انه وارث یحتوی علی جمیع المیراث و یحرزه فان لم یحز و لم یثبت فی جناب المقر و لا یشارکه و لو مات رجل و خلف علیا و محمد فاستلحق علی وحده اخالم و صلی الله علی محمد و آله و سلم غایه التسلیم الموجب للکرامه فی دار النعیم تم.
نوع کاغذ:فرنگی شکری.
تزئینات جلد:تیماج قرمز.
در پایان موشحه تاریخیه مولف از تاریخ 804ق. یاد کرده است. مولف متن کتاب را در فقه عامه آورده سپس حروف آغاز و انجام سطور را طوری برگزیده که چون ترکیب شوند رساله‌ای جداگانه در فنی دیگر است و این کتاب مجموعا در پنج علم (تاریخ، عروض، فقه، قافیه، نحو) گفتگو می‌کند. اینک برای نمونه حروف آغاز و انجام چندین سطر را ترکیب کرده می‌آوریم:
1. از ترکیب حروف اول سطور اولیه این جملات که در بیان عروض است تشکیل می‌گردند و آغاز آنها چنین است:
«امر بتالیف هذا الکتاب و جمعه مولانا السلطان الملاک للشرف اسماعیل بن العباس ادام الله ایامه و بعد فهذا کتاب الافتیه فی العروض. اوله البحر الطویل و هو فعولن مفاعیلن…»
2. از ترکیب حروف اولیه سطور دوم کتاب که در فن تاریخ است جملاتی تشکیل میشوند که آغاز آنها چنین است:
«الحمدلله حق حمده و صلی الله علی محمد و آله و بعد فهذه نبذه جمعتها و اخترعتها من دوله ائمه الدین و عظماء ملوک الشام و الیمن بنی الرسول افضل ملوک الارض الاول السلطان الملک المنصور نورالدین عمر بن علی الرسولی و هو باب خیر فتحه الله لاهل الارض و تواصل بعده باب الاسلام و تواترها علی المسلمین الکرام خلافته من سنه ست و عشرین و ست مایه کان له الوقایع المشهوره…».
پایان این موشحه چنین است:
«کمل هذا التاریخ و یتم بتمامه الکتاب فی الیوم الثانی من شهر المحرم احد اشهر سنه اربع و ثمانماه فی مدینه المحروس و الحمدلله وصل یا رب علی محمد و آله و سلم».
3. از ترکیب حروف اولیه سطور جملاتی که در بیان علم نحو است تشکیل شده و آغاز آن چنین است:
«بحمدالله استفتح و الصلوه علی رسوله محمد و بعد فاقول الکلام ثلاثه اشیاء و هی اسم و فعل و حرف و الاسم بدخول الالف و اللام و الاضافه و الاخبار عنه و جر…»
يادداشتهاي مربوط به عنوان و پديدآور: مولف یکی از علمای دولت رسولی است و از اسماعیل عباس یاد کرده.
وضعیت استنساخ نسخه: نام کاتب تاریخ کتابت آن در نسخه مذکور نیست.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نسخ.
يادداشتهاي مربوط به عنوانهاي مرتبط: این کتاب در جلد7 (چاپ اول) ص375 به نام الموشحات معرفی شده است. فهرست کتابخانه مجلس ج7 (چاپ اول) تعلیقات ص642.
مشخصات اثر: یادداشتهای تملک:
متن يادداشت: یادداشت تملک به خط اسدالله الحسینی پشت برگ نخستین دیده می‌شود.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد چهارم، صفحه 3183-3184.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: سه «موشح» است در پنج علم: فقه، تاریخ، قافیه، نحو و عروض.
تاريخ: 20130827
محل و شماره بازیابی: 163183