[فقه و عقاید و اخلاق] [(از: ناشناس.)

نبذة عن كتاب [فقه و عقاید و اخلاق] [(از: ناشناس.)

شماره بازیابی: 17371
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‮ ‭10-25291
زبان اثر: فارسی
عنوان و نام پديدآور: [فقه و عقاید و اخلاق] [[نسخه خطی]/ از: ناشناس.
تاریخ کتابت: از سده هفتم هجری.
قطع: ‮‭15/5‬*‭24‬سم. ‭368‬گ. ‭23‬س.‬
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1آغاز افتاده: … الاسلام و الایمان و الاحسان… عمر عن ابیه عمر بن الخطاب رضی‌الله عنهما قال کنا… شدید بیاض الثیاب شدید سواد الشعر… من رسول‌الله و جلس الیه و اسند رکبتیه… و یسئل عن الاسلام فقال یا رسول‌الله ما الاسلام…
2… فصل، اکنون بدانک چون استطاعت حج بدان شرطها که گفتیم حاصل شود باید که در خود توبتی نصوح بکند و دل از دنیا و اهل دنیا برگیرد… لبیک گفتن همین است. اما از جامه دوخته بیرون نیاید اما از روی باز افکند و چون مرد خواهد.
تزئینات متن:عناوین شنگرف.
رکابه نویسی:دارد اما بخشی از رکابه‌ها در صحافی از بین رفته است.
تزئینات جلد:تیماج سرخ، مجدول با رقم صحاف «عمل غلامحسین صحاف».
ویژگی های جلد:گمان می‌شود این جلد را مالک قبلی نسخه (آقای عتیقی) از جای دیگری آورده و بر این نسخه نصب کرده است.
2تصحیحات اندکی در حواشی صفحات دیده می‌شود.
در بخش موجود از کتاب، تنها از دو منبع یاد شده (ص27): 1. احیاء علوم‌الدین امام غزالی 2. قوه القلوب امام ابوطالب مکی. در پی جستجوی بسیار، نسخه ای دیگر از این کتاب شناسایی شد که اصل آن در کتابخانه موزه بریتانیا به شماره 02.8435 نگهداری می‌شود با تاریخ کتابت 724ق. و تصویری از آن در میان میکروفیلم‌های کتابخانه دانشگاه تهران به شماره 723 موجود است و در فهرست میکروفیلم‌های آنجا (ج1ُ ص14) به عنوان اصول دین و اخلاق معرفی شده است.
خدای جزای خیر دهاد دوست نسخه‌پژوه نیک‌اندیش‌ام جناب آقای دکتر جواد بشری را که از ره لطف عناوین چند فصل و بخش‌هایی از متن نسخه عکسی (ش723) موجود در دانشگاه را یادداشت نموده و برایم آورد و مشخص گشت که نسخه ما برابر با آنست. هم‌چنین تصویر گوشه‌هایی از المرشد را لطف فرمود که تفاوت نسخه حاضر را با المرشد دریافتیم.
استاد عبدالحسین حایری (عافاه‌الله) یادداشتی در ابتدای نسخه حاضر نهاده و در آن نوشته‌اند: «الفصول، متن کهن فارسی، کتابت حدود ق 7 یا اول 8 در معارف اسلامی، مولف هنوز شناخته نشده، در دست خرید است».
و اینک گزارش عناوین برخی از فصل‌های کتاب:
فصل: … الاسلام و الایمان و الاحسان…
فصل: اما این کی ما گوییم که خذ است که سزد کش فرمان برند و در بند فرمان او روند…
فصل: اما این که می‌گوییم اشهد می‌دانم و گواه می‌شوم یعنی…
فصل: و اشهد ان محمدا رسول‌الله یعنی…
فصل: فی بیان العلم و العلماء الربانیه.
فصل: مقصدی و مطلبی که روندگان و سالکان راه خدا را بکار باید و در آن روش کنند…
فصل: فی معنی الاسلام و التوبه و حقایقها مع دلایلها.
فصل: معنی مسلمانی.
فصل: فی التوبه.
فصل: آن گناهها و معصیتها که توبه کردن از آنها و اجتناب نمودن از آنها اولی‌تر فرضی است در دین و ملت مسلمانی و در همه دینها و ملتها.
فصل: معنی عبادت و انواع عبادات در شریعت.
فصل: نیت خالص.
فصل: اقسام طاعت.
فصل: در جمله خصایص و فضایل و محاسن و مناقب انبیا و رسل علیهم السلام.
فصل خصایص پیامبر خاتم (ص).
فصل: فی بیان کلمتی الشهاده و ما یتعلق بها و دلایل‌ها (در این فصل از پنج چیز که بنیاد دین و مسلمانی است یاد می‌کند: 1. دو کلمه شهادت 2. اقامت نماز 3. دادن زکات 4. داشتن روزه ماه رمضان 5. زیارت خانه کعبه).
فصل: فرمان بردن از علمای ربانی.
فصل: ایمان ثابت.
فصل‌هایی درباره علم و عمل.
فصل: مکاشفات اولیا و الهامات صوفیان و عارفان را اعتقاد نباید ساخت و از آن عمل نباید کرد.
فصل: دو شرط طاعت و عبادت (در این فصل گوید از علما ربانی مجتهد صاحب بصیرت صاحب قدرت که در شریعت به پنج علم موصوف باشند و در طریقت به دوازده نشان مخصوص باشند و در حقیقت به چند خاصیت مخصوص باشند، باید پیروی کرد).
فصل: فی معنی اسماءالله الحسنی.
فصل: نام دیگر ملک است.
فصل: فی بیان کلمه الهدی و الاهتداء و الهدایه.
فصل: بینادلی و روشن‌روانی.
فصل: فی بیان انواع الشرک و النفاق و الکفر و دلایلها.
فصل: فی بیان کبایر الاثم و اعدادها و کفاراتها مع دلایلها (18 کبیره را در چند فصل پیاپی می‌آورد).
فصل: حدیثها که در ثواب الاعمال و فضایل الاعمال آورده‌اند.
فصل: نماز نافله.
فصل: فی بیان المامورات و المفروضات و المسنونات.
فصل: فی المیاه و احکامها.
فصل: فی حکم الحیوانات.
فصل: فی المیاه عند الاشتباه.
فصل: فی ازاله النجاسه.
فصل: فی ما یوجب الغسل.
فصل: فی الحیض و الاستحاضه.
فصل: فی الاستنجاء
فصل: فی فرایض الوضوء.
فصل: فی سنن الوضوء و آدابه.
فصل: تیمم.
فصل: فی المسح علی الخفین.
فصل: فی الصلوه و اوقاتها.
فصل: فی صلوه الخسوفین.
فصل: فی الجنایز و من حضره الموت.
فصل: فی فرایض الصلوه و ارکانها.
فصل: فی سنی الصلوه و آدابها.
فصل: سجده سهو.
فصل: فی الامامه فی صلوه الجماعه.
فصل: فی موقف الامام و الماموم.
فصل: فی صلواه الجمعه.
فصل: فی ما یفسد الصلوه.
فصل: فی الاوقات التی هی الصلوه فیها.
فصل: فصل فی الاذان و الاقامه.
فصل: فی ما یجب قبل صلوه و من شرایطها.
فصل: خشوع نفس در نماز.
فصل: علم و معرفت جان در نماز.
فصل: فی فواید الصلوه.
فصل: فی معنی ما یقرا فی الصلوه من الاذکار و الدعوات.
فصل: فی بیان احسن الاخلاق و سییء الاخلاق و اعدادها.
تفسیر سوره فاتحه.
فصل: فی حقیقه فاتحه الکتاب.
فصل: معنی حمد در لغت عرب.
تفسیر سوره الاخلاص.
فصل: تعقیقات نماز.
فصل: فی صلواه المریض.
فصل: فی صلواه المسافرین.
فصل: فی زکوه الفطر.
فصل: فی دعوات المرویه عن النبی (ص).
چند فصل در ادعیه.
فصل: فی بیان صیام رمضان و شرایطها و حقایقها.
فصل: اقسام روزه.
فصل: فرایض روزه.
فصل: فی بیان انواع الزکوه و شرایطها.
فصل: فی زکوه الابل.
فصل: فی زکوه البقر و الغنم.
فصل: فی زکوه جوهر النقدین.
فصل: فی زکوه جوهر النقدین.
فصل: مستحقان زکوه.
فصل: فی مناسک الحج و العمره.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نسخ کهن.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 1عبارات عربی اعراب دارد.
يادداشت عمليات: نسخه رطوبت دیده ولی مطالب آن خواناست.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: جلد 48، صفحه 66-68.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: کهنه کتابی است ارزنده در فقه و عقاید و اخلاق با استدلال به آیات و احادیث، به فارسی و به روش سنیان، دارای فصل‌های بسیار، که متاسفانه طرفین نسخه افتاده و راه دست‌یابی به نام کتاب و مولف بسته شده است. مدتها به مطالعه و بررسی نسخه و مقابله آن با کتاب‌های مشابه، مانند المرشد و کفایه در فروع از بغوی وقت سپری شد و نتیجه روشنی حاصل نگشت جز اینکه این اثر غیر از دو کتاب مذکور است.
موضوع (اسم عام يا عبارت اسمي عام): فقه
تاريخ: 20150104
محل و شماره بازیابی: 1208536