كشف الفوايد(از: شيخ ابراهيم قطيفي صاحب خراجيه.)

نبذة عن كتاب كشف الفوايد(از: شيخ ابراهيم قطيفي صاحب خراجيه.)

شماره بازیابی: 81/2خ
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‮‭10-23761
زبان اثر: عربي
سر شناسه: ق‍طی‍ف‍ی‌ ب‍ح‍ران‍ی‌، اب‍راه‍ی‍م‌ ب‍ن‌ س‍ل‍ی‍م‍ان‌، – 950؟ق‌.
عنوان و نام پديدآور: کشف الفواید/ از: شیخ ابراهیم قطیفی صاحب خراجیه.
تاریخ کتابت: ح قرن 11ق.
نام خاص و کميت اثر: ص 128-174.
قطع: ‮خشتی. ‭392‬ص. سطور مختلف: ‭17‬، ‭28‬، ‭24‬و ‭26‬س.‬
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1الحمدلله الذی اوضح لعباده مناهج السبل الیه و نصب الانوار فوق الاعلام اماما لایضاح الدلاله علیه و خصنا من بین طوایف الامم بلزوم منهاج العلی الحکیم… وب عد فهذا کتاب کشف الفواید عما تضمنه کتاب القواعد الفته تقربا الی الله تعالی و شکرا لله علی ما انعم… سلکت فیه جهه التوسط دون الاطاله و الاختصار لئلا یمحه اذن السامع و یرفضه النظار معترفابقله البضاعه… و قصر الباع فی زمان شاع فیه الجهل و الخیانه… و قبل الشروع فی المقصود اقدم مقدمه یشتمل علی فواید… الاولی یجب التفقه فی الدین اجماعا…
2قوله و لو علم فی الاثناء القی الثوب و ستر بغیره اقول لاخفاء ان الالقاء و الاستتار بغیره من فروع عدم الاعاده مطلقا فی صوره جهل النجاسه و قد صرح به الاصحاب… علی المصنف التنافی و کانه لا یری بالتفریع بل یعتمد علی النص و هو موجود بالاعاده فی الوقت مع الجهل کما قدمناه و بما ذکر مع الرد، فی الاثناء و فه ما فیه اما حمل کلامه علی الحدوث ح فهو مع ما بعده غیر متوجه لان اسبق و منا ما لا یمکن (فرض) کلمه اخیر راده صفحه بعد است که از نسخه افتاده.
نوع کاغذ:اصفهانی ضخیم و متوسط.
تزئینات جلد:تیماج قهوه‌ای. (قبل از مرمت، جلد نسخه «مقوای مغز پسته‌ای مندرس با عطف از تیماج قرمز» بوده است.
«بنده کمترین بندگان مقصود علی اصفهانی».
«اقل الاقلین نظام‌الدین بن معین‌الدین احمد الاصفهانی».
«سید امیر محمد کاشانی».
در همین برگ، در پایین صفحه این ابیات که قسمتی از یک تخمیس قصیده برده است دیده می‌شود ابیات مزبور این است:
امن تذکر جیران بذی سلم/ مزجت دمعا جری من مقله بدم
ای بیت الریح من تلقاء کاظمه / و اومض البرق فی الظلمات من اضم
فما لقلبک ان قلت اکفنا… / و ما لقلبک ان قلت استبق بهم
ایحسب الصب ان البحت…
در ذیل ص 274 (پس از پایان رساله ش4) 7 بیت زیر درباره ساعات نخس آمده و بالای آن نوشته شده: و نحسات الشهور فی کل عام تذهب اعمال و النفوس اجمعین.
اشعار مزبور این است:
ثانی عشرین من محرم نحس / هکذا قول ذا الزکی الامین
ثم یتلوه من صفر عاشر الشهر / و رابع ربیع بالیقین
و ربیع الثانی و جمدی یتلوه / حادی من ثامن العشرین
و بیت هفتم این است:
ثم فی شهر حجه ثامن الشهر / و تمت بحمد رب معین
روی ص 215 فقراتی در احکام فقه به نقل از کتب حدیث و یا فقه شیعه آمده.
در ذیل ص 248 و ص 318 و 334و 335 نوشته‌هایی منقول از کتب فقهی موجود است.
2حاشیه‌هایی با نشانی «منه مد ظله» دارد.
مولف در آغاز این شرح، 6 مقدمه نهاده بدین ترتیب:
مقدمه اول: وجوب تفقه در دین.
مقدمه دوم: رجوع جاهل به عالم در احکام.
مقدمه سوم: مدارک احکام چهارند.
مقدمه چهارم: روش علامه در قواعد درباره نقل اقوال خلاف.
مقدمه پنجم: توضیح و تفسیر برخی از نکات قواعد علامه.
مقدمه ششم: در این مقدمه از شرح‌هایی که عمیدیان بر قواعد نوشته‌اند یاد کند و گوید: « پس از شرح آنان که با مصنف نزدیک بوده‌اند و کتاب را نزد او خوانده‌اند، به نظر می‌رسد که نوشتن این شرح، جز رونویس کردن آنها چیزی دیگر نیست اما باید دانست که نوشته‌های من در این شرح در یکی از این سه مورد است: یکی موردی که عمیدی‌ها متعرض آن نشده‌اند. دیگر موردی درباره آن سخن گفته‌اند اما بعقیده من تعبیر آنان وافی نیست و یا تطویل بیهوده دارد، دیگر موردی است که آن دو با یکدیگر اختلاف نظر داشته‌اند». مقصود قطیفی از شرح فاضلین عمیدین یکی شرح عمیدالدین عبدالمطلب خواهرزاده علامه حلی است بر قواعد که نام آن کنزالفواید است و در همین فهرست نسخه‌ای کهن از آن خواهیم شناخت و دیگر شرح گویا ایضاح الفواید فخرالمحققین است. قطیفی در موارد اختلاف نظر دو برادر از جمله در شرح این جمله از قواعد «نیه الاستباحه اقوی اشکالا» چنین گوید: «اختلف قول الفاضلین فی توجیه قوه الاشکال فالسید عمید زعم انه اشد… و السعید ان عدم الاجزاء اقوی فی الاشکال فیضعف و یقوی الاجزاء» (ص 144 نسخه).
نسخه ناقص است و دنباله آن از نسخه افتاده. تا مسئله نجاست لباس مصلی است (از کتاب الطهاره) در نسخه هست و معلوم نیست تا کجا تالیف شده.
این نسخه در زندگی مولف نوشته شده و روی دو سطر از سطور دیباچه آن خط زده شده.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:خط‌ها و قلم‌های گوناگون و بیشتر آن شکسته نستعلیق.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 1رساله‌های موجود در این مجموعه همه ناقص الاول و الاخر یا نیمه‌تمام‌اند و برخی از آنها دارای خط مصنف است پس از این رساله (ش1) بر پشت نخستین برگ ش2 (ص127) این سه یادداشت نوشته و نام دیده می‌شود:
مشخصات اثر:
یادداشتهای تملک:
شکل و سجع مهر:
متن يادداشت:
بالای صفحه 215 نوشته تملک «اسدالله بن اسماعیل عفی عنهما» دیده می‌شود.
بالای نخستین صفحه مهر چهارگوش «محمدبن جعفر سلطان العلماء» و خط سلطان العلماء (صاحب مهر) دیده می‌شود.
يادداشت عمليات: کنار برخی از برگ‌ها وصالی شده و در برخی نیز آثار رطوبت موجود است.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد چهارم، صفحه 3087-3088.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: شرح است بر قواعد علامه. وی این شرح را دو بار نوشته و این دو شرح، با یکدیگر تفاوت‌های بسیار دارند و تنها دیباچه و خطبه هر دو شبیه است و هر دو در این نسخه موجود است. در کتاب حاضر قبل از شروع در مقصود مقدمه یاد شده و عنوان‌های قوله و اقول دارد بر خلاف دیگر شرح که این مقدمات و نیز عنوان قوله و مانند آن ندارد بلکه در ضمن بحث از استیجاء از قواعد یاد شده. شرح قطیفی بر قواعد در ذریعه و کشف الحجب یاد نشده و در ضمن سرگذشت قطیفی از شرح ارشاد و الفیه او یاد شده نه از شرح یا حاشیه او بر قواعد علامه.
صحافي شده با: طهاره و صلوه (رساله در…)1061683
تاريخ: 20130811
محل و شماره بازیابی: 163614