مفتاح الغرر (از: نجم‌الدين خضر پسر شمس‌الدين محمد حبله‌رودي.)

نبذة عن كتاب مفتاح الغرر (از: نجم‌الدين خضر پسر شمس‌الدين محمد حبله‌رودي.)

شماره بازیابی: 2/ 1699
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‭10-26008‬
زبان اثر: عربي
عنوان و نام پديدآور: مفتاح الغرر [نسخه خطی]/ از: نجم‌الدین خضر پسر شمس‌الدین محمد حبله‌رودی.
کاتب: : عبدالغنی بن خلیل کازرونی.
تاریخ کتابت: ، 1085ق.
نام خاص و کميت اثر: ص 106- 187.
قطع: ؛ رقعی باریک و بلند. 11*19 سم. 249 ص. 19س.
يادداشتهاي کلي: میر فندرسکی می‌گوید: «حبله‌رود با حاء مهمله از نواحی ری است واقع در میان راه ری به مازندران و من خود نسخه‌ای از توضیح را دیده‌ام. این کتاب در حله به تاریخ 839ق تالیف شده».
در ذریعه تالیفات بسیار بدو منسوب آمده.
در ج 13 تالیفات شروح باب حادی عشر، احصاء شده نام مفتاح الغرر از قلم افتاده. اما در دیگر مجلدات ذریعه (ج 3، 4و 5) آمده و مختصر کتاب جامع الدرر دانسته شده ولی از نوشته دیباچه مفتاح پیدا است که تنها مختصر جامع الدرر نیست بلکه اضافاتی نیز بر آن کتاب دارد. (عبارت دیباچه این است: «مختصر شرحنا الکبیر المسمی بجامع الدرر لانطوائه علی خلاصه مباحث کلامیه شریفه و زید نکت حکمیه لطیفه و اجوبه شبه من خالفنا و من کفر اعتراضا کانت علی ادلتنا او اثباتا لمعتقده».
2…و یجوز استناد الفعل الی الکل فی الواجب علی الکفایه ایضا و یحتمل التخصیص توفیقا بینها و بین الآیه الاولی والحمدلله علی حسن التوفیق.
نوع کاغذ:نازک آهارمهره شکری رنگ.
2در کنار بسیاری از صفحات کتاب، حاشیه‌های از مولف شرح دیده می‌شود که زیر آن نوشته شده «منه» یا «منه رحمه الله».
ماخذ فهرست: مجلد سوم، صفحه 2237- 2238.
در کتابخانه الفت اصفهان نسخه‌ای از کتاب مفتاح است. (مجله معهد المخطوطات العربیه 3/ 20) (در مجله مزبور، جبلرودی (به جای حبله‌رودی) چاپ شده و مسلما اشتباه است. حبله‌رود، رودی است که از فیروزکوه سرچشمه می‌گیرد از زرین‌دشت و سیمین دشت می‌گذرد و گرمسار و بلوک خوار را مشروب می‌سازد. میرزا محمد صاحب جامع التمثیل نیز بدان جا منسوب است.
در کناره‌های نسخه ش 1700 فقراتی از شرح خضر نقل شده است و ما در ذیل معرفی آن نسخه از این کتاب نام بردیم.
صاحب روضات (ص 265) ترجمه خضر حبله‌رودی و فهرست مولفات او را به نقل از ریاض العلماء آورده و مدرس خیابانی آن را به نقل از روضات و ذریعه در ذیل: نجم‌الدین نگاشته است.
کشف الحجب و الاستار، ص 540.
حبله‌رودی در آغاز دوران سلاطین صفوی می‌‍زیست و کتاب التوضیح الانور (در رد شبه اعور) را در 839ق و کتاب جامع الاصول را در 834ق پرداخته است.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1المد لله القدیم الواحد اما بعد فیقول العبد المفتقرخضر بن محمد علی الرازی الحبله رود المجاور بالغری قال الشیخ العلامه الاعراف…الباب الحادیعشر… .
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نازک آهارمهره شکری رنگ.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 2در حواشی نسخه تعلیقاتی از مولف که زیر آن نوشته شده «منه» یا «منه رحمه الله» از حنفی (گویا از کتاب اثبات الواجب).
مشخصات اثر:
امضا:
امضا:
متن يادداشت:
و از کتب لغت مانند صحاح، دستور اللغه، قاموس و نیز تعلیقاتی بدون امضا دیده می‌شود
تعلیقات بی‌امضاء و نیز تعلیقاتی از حنفی (ظاهرا صاحب اثبات الواجب) و از شرح مواقف، صحاح و قاموس دیده می‌شود.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: نک: ذریعه 3/ 6، 4/ 491، 5/ 40، 3/ 120.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: وی در شرح باب حادی عشر کتابی پرداخته به نام جامع الدرر، سپس مختصری از آن ترتیب داده و در این مختصر نکته‌هایی نیز افزوده (دیباچه مفتاح الغرر) و آن را مفتاح الغرر نام داده.
صحافي شده با: حاشیه شرح تجرید/ از: شمس‌الدین محمد خفری (د: 957ق).1033130
تاريخ: 20120817
محل و شماره بازیابی:
126113
126113