منظومه در جبر و مقابله(محمود بن عمر چغميني)

شماره بازیابی: 3930/4
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‮‭10-36376‬‬
زبان اثر: عربي
سر شناسه: چ‍غ‍م‍ی‍ن‍ی‌، م‍ح‍م‍ود‌ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د، ‏‫ – ‏745؟ق.‏‬
عنوان و نام پديدآور: منظومه در جبر و مقابله/ محمود بن عمر چغمینی
کاتب: محمود بن محمد فخرآبادی ملقب به رکن الائمه.
تاریخ کتابت: 699ق.
نام خاص و کميت اثر: ص 200 – 201.
قطع: ‮رقعی. ‭10‬*‭18/5‬سم. ‭226‬ص. ‭21‬س.‬
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: آغاز:من انشاء صاحب الکتاب:
الحمدلله الملیک الاحد/ القادر البر الروف الصمد// ثم الصلوه بعده علی النبی/ و آله الغر کرام العرب// یقول محمود و اقوی امله/ فی ذاک حسن الذکر بعد اجله// نظمت نطما ای نظم قابله/ مقترنات الجبر و المقابله// فها کها المسائل المقترنه/ و هی مسائل ثلاث حسنه
آغاز:دنباله منظومه چغمینی:
آغاز:و ان اولاها علی ما مهدا/ مال و اجذار یساوی عددا// فنصف الاجذار کلها وزد/ مجذور نصفها علی ذاک العدد// ثم انقصن من جذر ما قد حصلا/ نصف الجذور ثم خذما فضلا// فان ذا الفاضل جذر المال/ و ان هذا اسهل الاعمال// و هی هی الاولی و اما الثانیه/ فسوف اجعل سرها علانیه// و هی کما رتب مال و عدد/ تعدل اجذارا تفکر و اجتهد// و نصفن هکذا الجذورا/ فان رایت العدد المذکورا// ازید من مجذور نصفها/ هذا سوال مستحیل المعنی// و ان تساویا فجذر المال/ نصف الجذور فاعتبر مثالی// و ان تفز بالعدد المذکور/ اقل منه ای من المجذور// فانقصه منه و انف جذر مابقی/ عن نصف اجذارک و احفظ منطقی// فما بقی فذاک جذر المال/ بلا خلاف و بلا اشکال// اورده عنی ذلک الجذر علی/ نصف الجذر به ثم خذ ما فضلا// فان جذر المال ذاک فاعلم/ و الحمدلله الجواد المنعم// و هذه المساله المفاده/ یخرج بالنقصان و الزیاده// و هی هی الاخری و اما الثالثه/ فساد فیدها النفوس الباحثه// و انما تلک جذور و عدد/ تعدل مالا فتلفیت السدد// و نصف الاجذار هکذا ورد/ مجذور نصفها علی ذاک العدد// کمارست الان ثم زد علی/ نصف الجذور جذر ما قد حصلا// فان ذا المجموع جذر المال/ و الحمدلله لکل حال
نوع کاغذ:سمرقندی ضخیم.
تزئینات جلد:تیماجی یشمی تیره.
برگ اول دفتر مندرس است.
در تمام اوراق نیمه اول لکه‌های مرطوب کهنه دیده می‌شود.
این منظومه دارای 25 بیت است و تا این زمان مولف نسخه‌ای دیگر از آن نمی‌شناسد.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:ثلث و تعلیق.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 2شماره1 (=شرح شمسیه) دارای حواشی است به خط کهن و با نشان «عن العطاری».
يادداشت عمليات: شماره 2 (القواعد الالهیه) ناقص مانده است. (گویا در صحافی جابجا شده است).
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد ششم، صفحه 4973-4974.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: (مولف رساله فی حساب التسع) درباره مسائل مقترنات جبر و مقابله.
صحافي شده با: تحریر القواعد المنطقیه/ قطب‌الدین رازی502777
تاريخ: 20140507
محل و شماره بازیابی: 126268