نهايه الاحكام(ابو جعفر محمد بن حسن طوسي.)

شماره بازیابی: 2727
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‮‭10-33910‬‬
زبان اثر: عربي
سر شناسه: طوس‍ی‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ ح‍س‍ن‌، 385-460ق‌.
عنوان و نام پديدآور: نهایه الاحکام/ ابو جعفر محمد بن حسن طوسی.
کاتب: محمد فرزند مهیار حسن فرزند حسین فرزند علی هرقلی.
تاریخ کتابت: شنبه پانزدهم رمضان 699ق.
قطع: ‮‭16‬*‭23‬سم. ‭485‬ص. ‭21‬س.‬
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1… الکتاب ثم یذکر بعد ذلک ما وعدنا به من الاقسام الاخر انشاءالله تعالی. باب المیاه و احکامها و ما یجوز الطهاره به منها و ما لا یجوز… و ما یقع فیا مما یغیر حکم الطهاره منها…
2کان علیه ضمانه فان اتلفه علیه و کان قد اظهره لم یکن علیه شی علی حال تم… کتبه… محمدبن المهیار حسن بن الحسین بن علی الهرقلی… وافق الفراغ من کتابته… نهار السبت خامس عشر شهر رمضان المبارک من سنه تسع و تسعین و ستمایه الهلالیه… العالمین.
تزئینات متن:عنوان‌ها و نشان‌ها به قلم مشکی است.
نوع کاغذ:ضخیم و آهار مهره شده.
تزئینات جلد:تیماج نارنجی مقوایی عطف دامن‌دار.
تاریخ یادداشت حلی در ذیل بخش نخست 699ق. آمده و یادداشت چنین است: «انهاه احسن الله توفیقه قرایه و سماعا لشرحه نفعه الله تعالی سیدعلی بن السید… العمید الحسینی… کتبه الفقیر الی الله تعالی محمدبن یحیی بن احندبن یحیی بن الحسن بن سعید الحلی الهذلی فی جمادی الاخره من سنه تسع و تسعین و ستمایه هجریه و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین و سلم تسلیما» (گ117ر).
تاریخ یادداشت حلی در ذیل بخش دوم 700ق. است و متن آن این است:
«انهاه احسن الله توفیقه و تسدیده قرائه و صحیحه مهذبه و سماعا لشرحه نفعه الله تعالی…؟ و کتبه الفقیر الی الله تعالی محمدبن یحیی بن احمدبن یحیی بن الحسن بن سعید الهذلی الحلی فی خامس شهر ربیع الاول من سنه سبع مایه هجریه و الحمدلله جله و صلی الله علی محمد و آله محمد الطیبین الطاهرین».
پشت گ117 چند یادداشت آمده است که از آنها سه اجازه است که به سیدعبدالله فرزند ابوالقاسم مراغی داده شده به این ترتیب:
1. «و قد اجزت لسید المحققین و هو السید عبدالله این یقول الاحکام الشرعیه عن الادله الاقل». مهر مجیز در پایان بوده ولی پاک شده است.
2. اجازه ابراهیم نامی که مهر چهارگوش او به نقش : «و اتخذ الله ابراهیم خلیلا» در پایان اجازه آمده است. متن اجازه چنین است:
«یقول الاحکام الشرعیه عن الادله الاقل».
دو اجازه دیگر از همین مجیز در صفحه مقابل (گ118) آمده که یکی بدون مهر و امضا است و دومی با همین مهر آمده و متن دو اجازه چنین است:
«و قد اجزت لسید المدققین و سند المحققین و مظهر انوار الحق و الیقین و هو السید عبدالله بن ابی القاسم المراغی ان یقول الاحکام الشرعیه عن ادلتها التفصیلیه کمال الاحتیاط و انا الاقل».
3. اجازه اسماعیل نامی است که مهر چهارگوش او به نقش «و اذکر فی الکتاب اسماعیل» در پایان اجازه آمده در صفحه مقابل (گ118) همین مهر زیر این عبارت: «کما رقم و سطرو صح انا الاقل» آمده است.
در گ118 این یادداشت‌ها آمده است:
سه بیت در ستایش حضرت امیر(ع).
نیز بر روی همین برگ چند روایت یادداشت شده که آغاز آن چنین است:
1قال علی علیه السلام ما طلعت الشمس قط… (گ 1-7).
2در کنار بسیاری از برگ‌ها عبارت: «بلغ ایده الله» یادداشت شده.
در روی گ243 در حاشیه، تاریخ وفات علامه حلی چنین آمده است: «تاریخ وفات علامه حلی رحمه الله: توفی الشیخ الامام الاوحد فرید العصر جمال المله و الدین حسن بن یوسف بن مطهر فی بلده یوم السبت… و عشر من محرم من سنه ست و عشرین و سبعمایه قدس الله روحه… الطاهرین».
آخرین برگ وصالی شده ولی نوشته آسیب ندیده است.
گ 17 افتاده و به جایش برگی تازه گذارده‌اند و نونویس شده.
در پایین (گ 120-125) آثار رطوبت دیده می‌شود.
يادداشتهاي مربوط به عنوان و پديدآور: مولف، مشهور به شیخ الطایفه و شیخ طوسی است که از بزرگترین فقهای شیعه و مولف کتاب تهذیب و استبصار و کتب دیگر بوده است.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نسخ کهنه.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 1در پایان بخش 1و 2 صورت خط محمد فرزند ابو احمد یا ابو زکریا نجیب‌الدین یحیی بن احمدبن یحیی بن حسن بن سعید هذلی حلی (601-689ق. یا 695ق.) پسر عم محقق حلی (جعفربن الحسن بن یحیی) متضمن آنکه «سیدعلی فرزند سیدعمید حسینی تمام نسخه را قرائه و سماعا و تصحیحا نزد وی به پایان رسانده»، نقل شده.
مشخصات اثر:
یادداشتهای تملک:
یادداشتهای تملک:
شکل و سجع مهر:
متن يادداشت:
بر روی نخستین برگ یادداشت تملک مورخ ربیع المولود 1265ق. موجود است.
در گ118، یادداشت تملک محمد فرزند رضا مدعو بصدر در 11 رمضان 1214ق.
نیز تملک علی بن شهاب‌الدین ابی احمد العمید الحسینی آمده.
یادداشت مالک دیگر چنین است: «من منن الله لدی و انا العبد المحتاج الی الله الغنی» (در گ118).
در کنار اولین برگ، مهری چهار گوش که نقش آن ناخواناست دیده می‌شود.
مهر دایره‌ای شکل مالک زیر یادداشت (در پایین گ118) آمده و نقش آن چنین است: «محمدبن رضا المدعو بصدرالدین 1214».
از عنایه‌الله فرزند علی در گ118، 3 مهر آمده: 1. دایره‌ای شکل با نقش: «و افوض امری الی الله الغنی العبد عنایه‌الله بن علی 881»، 2. مهر دایره‌ای شکل با نقش: «علی الله فی کل الامور توکلی و بالخمس اصحاب العباء توسلی 918»، 3. مهر چند مربع با نقش: «محمد نبی الله علی ولی الله عبده عنایه‌الله». این مهر در پایان بخش دوم نیز آمده است.
مهر چهارگوش با نقش: «سلام علی ابراهیم» (در گ118).
يادداشت عمليات: از آغاز ناقص.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد چهارم، صفحه 3487-3489.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: این کتاب یکی از مراجع مهم و معتمد فقه شیعه بوده است.
موضوع (اسم عام يا عبارت اسمي عام): فقه
تاريخ: 20131117
محل و شماره بازیابی: 114138