پندنامه منظوم ترکی (از: ابوالخیر محمد چلبی، نابی افندی)

شماره بازیابی: 16918
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‏‫10-12096
زبان اثر: ترکی
عنوان و نام پديدآور: پندنامه منظوم ترکی [نسخه خطی]/ از: ابوالخیر محمد چلبی، نابی افندی
کاتب: کاتب: احتمالا خود مولف ابوالخیر محمد چلپی
تاریخ کتابت: ، تاریخ کتابت: 1137ق.
نام خاص و کميت اثر: 75 برگ (150ص)
قطع: ؛ ‏‫قطع: 10*17، اندازه سطر، 7*11.
يادداشتهاي کلي: زبان نسخه ترکی آمیخته به فارسی و عربی.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1دو شنوب عالمه قالیچه خاک/ اوستنه دوندتپ قباب افلاک…
2چون ابوالخیر قونلدی نامک/ خیر ایده حضرت حق انجامک.
3تمه الکتاب بعون الله الملک الوهاب للمومنین بسبیل الصواب. وقت الضحی فی یوم ثلث ذی الحجه الشریفه 1137.
تزئینات متن:عناوین سرفصل‌ها به شنگرف.
رنگ مرکب:مشکی.
تزئینات جلد:مقوایی با روکش پارچه‌ای.
از چراغ طب افروز امل/ هبه حضرت حق عز و جل/ ای سهی سرو خیابان شهود/ نوخرامنده بستان وجود/ ای نهال چمن افروز ادب/ ای فرحبخش دل و دیده آب
مباحث: مولف که متولد روزهای ترکیه است مدتی را در ادرنه استانبول سپری نموده به شرح احوال خویش در این منظومه اشاره می‌کند و سپس به مضامین دینی و اخلاقی می‌پردازد با این سرفصل‌ها:
شکرنامه نابی افندی با خدای متعال جل شانه بدادن پسر،
دعانامه و مدح برای پسر خویش و تعریف حسب حال،
تعریف پنج ارکان اسلام و فضایلش بالتمام،
اولا تعریف فضائل کلمه شهادت،
ثانیا تعریف فضائل وضوء و شروط صلاه،
در بیان فضیلت زکوه اموال،
در بیان فضیلت علم شریف،
در بیان صفت علم شریف،
در بیان محل استنبول،
در بیان ستایش نظر احسن الوجه بچشم اعتبار،
در بیان مذمت سوال،
در بیان ترهیب هزل و فرح،
در بیان حق نوازش همسایه‌گان،
در بیان حسن اخلاق،
در بیان ترهیب من الحیل،
در بیان تحریز از رمل،
در بیان تحریز شرب خمر می،
در بیان تحریز من الذنب،
در بیان ترغیب تماشای صنع باری،
در بیان فی حق نظم و اشعار،
در بیان ستایش صبر و تانی،
در بیان ستایش زاعت و منع،
در مذمت اسراف و مدح اعتدال،
در مذمت لعب و لهو،
در بیان تحریر قسام نائبی،
در بیان ترهیب از قضا،
در بیان مذمت کیمیا بدبخت،
حکایت شوت،
در مذمت سخن‌چین،
در بیان طبیب حاذق،
در بیان دعا و ختم کتاب.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نسخ تحریری (ص1-16) و نستعلیق تحریری (ص17-150).
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 2در مواضعی از حواشی نسخه اصلاحاتی دیده می‌شود که ممکن است از خود ناظم باشد.
يادداشت عمليات: نسخه از آغاز افتادگی دارد. شیرازه نسخه آسیب دیده و بسیاری از برگ‌های نسخه از آن جدا شده است.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: جلد 1/ 47، صفحه 31.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: با آن که متن اصلی به زبان ترکی است سرفصل‌ها و مطلع هر فصل در این نسخه معمولا به زبان فارسی آمده است، ابیات فارسی همه حالت خطابی دارد و این منظومه را خطاب به فرزند خود سروده است. نمونه:
موضوع (اسم عام يا عبارت اسمي عام): اخلاق و ادب
تاريخ: 20120121