کلیات کاتبی (بهرام و گلندام)(شمس‌الدین محمد بن عبدالله کاتبی نیشابوری (یا ترشیزی).)

نبذة عن كتاب کلیات کاتبی (بهرام و گلندام)(شمس‌الدین محمد بن عبدالله کاتبی نیشابوری (یا ترشیزی).)

شماره بازیابی: 2616
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‮‭10-33614‬‬
زبان اثر: فارسی
سر شناسه: ک‍ات‍ب‍ی‌ ت‍رش‍ی‍زی‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ ع‍ب‍دال‍ل‍ه‌، – 838ق‌.
عنوان و نام پديدآور: کلیات کاتبی (بهرام و گلندام)/ شمس‌الدین محمد بن عبدالله کاتبی نیشابوری (یا ترشیزی).
کاتب: محمدحسین سیل سپر.
تاریخ کتابت: ربیع‌الثانی 1276ق.
قطع: ‮‭11‬*‭17‬سم. ‭140‬ص. ‭17-22‬س. اندازه نوشته 9*‭15‬سم.‬
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1چو سلطان گوش بر تدبیر او کرد / هزاران آفرین بر آن نکو کرد
2ز یاد مرگ ایشانرا خبر نیست / حکایت را بپایان بسر نیست
بکردم نام در دفتر مجدد / امین‌الدین لقب نامم محمد.
تزئینات متن:عنوان‌ها در حاشیه قرمز.
نوع کاغذ:فرنگی.
تزئینات جلد:تیماج زرد، ترنج و سرترنج منگنه.
یادداشت ملک‌الشعرای بهار روی برگ اول.
خطای املایی زیاد دارد.
نک: ذریعه 3/165؛ کشف الظنون ج1.
در سبب تالیف و نظم اشعار و مختصری در شرح احوال شاعر که چگونه پیری را در خواب دیده و طوماری که داستان بهرام و گلندام بر آن نوشته شده بوده، بدو داده است.
این مقدمه 68 بیت است. موضوع داستان بهرام پسر کشور پادشاه روم است که در شکار گلندام دختر پادشاه چین را می‌بیند و بدو دل می‌بازد و در راه رسیده به او با بهزاد پسر پادشاه بلغار می‌جنگد و بالاخره پس از سال‌ها بسربردن با گلندام در چین، به روم برمی‌گردد و پادشاه روم می‌شود.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:شکسته نستعلیق بد.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 113ص الحاقی در پایان کتاب، دو نامه در یک صفخه و نیم که بالای صفحه نوشته شده: «در باب نامه نوشتن» و هشت صفحه در غیب‌گویی شعر و نثر و سه صفحه اشعار مختلف که چلیپا نوشته شده به خط کاتب.
مشخصات اثر:
شکل و سجع مهر:
یادداشتهای تملک:
متن يادداشت:
مهر احمد حسینی و محمدحسین ناصح پایان کتاب.
نسخه متعلق به شادروان ملک‌الشعرای بهار بوده است و روی برگ اول مولف را امین‌الدین محمد، صافی تخلص معرفی کرده است و این مطلب را از اشعاری که در مقدمه داستان و پایان کتاب آمده استنباط کرده است و همچنین مولف را اهل سبزوار و مداح شمس محمد پادشاه کرمان و فارس نوشته است به دلیل اشعار زیر:
به آن منزل که شهر سبزوار است / نظرگاه وی را کردگار است… // بکردم نام در دفتر مجدد / امین‌الدین لقب نامم محمد
نام کاتبی هم محمد بوده ولی در هیچ تذکره‌ای لقب امین‌الدین بدو نسبت داده نشده است. ضمنا در شرح حال او مدح شمس‌الدین محمد پادشاه کرمان و فارس نیامده. در بعضی از تذکره‌ها او را ترشیزیو برخی نیشابوری نوشته‌اند نه سبزواری. در تراجم احوال شعرای صافی تخلص جستجو شد، شاعری به نام امین‌الدین محد صافی دیده نشده که مثنوی بهرام و گلندام سروده باشد.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد چهارم، صفحه 3386-3387.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: بهرام و گلندام یکی دیگر از مثنوی‌های کاتبی است بر وزن خسرو شیرین نظامی در 2450 بیت مشتمل بر یک مقدمه منظوم.
موضوع (اسم عام يا عبارت اسمي عام): شعر فارسی – قرن9 ق
تاريخ: 20131027
محل و شماره بازیابی: 176446