گزیده تحفه حکیم مومن = منتخب تحفه المومنین = خلاصه تحفه سلیمانی

شماره بازیابی: 478/2ک
شماره مدرک کتابخانه مجلس: ‏‫ ‏‫10-3790‬‬
زبان اثر: Per (فارسی)
عنوان و نام پديدآور: گزیده تحفه حکیم مومن = منتخب تحفه المومنین = خلاصه تحفه سلیمانی [ نسخه خطی]
تاریخ کتابت: ، تاریخ کتابت: سده‌ی 12ق.
نام خاص و کميت اثر: 100 (3الف – 102ب) برگ، 17 سطر.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1آغاز افتاده: «… بهق و برص اطفال و با سرکه جهت خارش بدن و اورام حاده … (6الف) باب دهم در اکحال و شیافات و سایر ادویه عین کحل و ذروز: از ادویه منخوله…».
2«… جهت قوی کردن … بغایت موثر و ضماد سوخته … جهت منع روئیدن موی که کنده باشد مجربست … اسم فارسی نعناع است …» افتاده.
تزئینات متن:‏‫عنوان‌ها و نشانی‌ها قرمز و مشکی؛ اندازه متن: 13*5/7سم.‬
نوع کاغذ:فرنگی سفید و زرد آهار مهره شده.
1در هامش برگ‌های (30ب – 51الف) و (95ب – 97الف) فوائدی طبی با سربندهای «یا شافی بلطفک الکافی» و چند تعویذ و دعا دیده می‌شود که عناوین برخی از آن‌ها چنین است: برای هضم غذا، جهت آتشک، داروی چشم، قوه باه، نوش دارو، مفرح معتدل، جهت رفع رعاف، جهت رفع برص، جهت رفع طنین، نسخه معجون، معالجه سرکچل، رفع درد کمر، دفع گری، بجهت رفع خون آمدن بینی، برای درد دندان، دفع یرقان و … چند دوا به نقل از طب الائمه از عبدالله حسین بن بسطام، ایضا دواء السنون، لتطویل الشعر، بجهت دمل، بجهت درد دندان، ایضا، معالجه بواسیر خونی و بادی، دفع بواسیر ایضا، و … نیز در هامش برگ‌های (51الف)، (52الف)، (89الف) و (92الف) یادداشت‌هایی به زبان و خط عبری آمده است. در هامش برخی برگ‌های دیگر نیز فوائد و تعلیقاتی طبی همچون عمل شمس و … دیده می‌شود.
وضعیت استنساخ نسخه: کاتب و محل کتابت نامعلوم است.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نستعلیق.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 2برخی عبارات در حاشیه تصحیح گردیده است و در هامش رساله‌ای در طب نگارش یافته است که در شماره‌ی بعد معرفی شده است.
مشخصات اثر: شکل و سجع مهر:
متن يادداشت: در هامش برگ (100الف) دو مهر بیضی «المتوکل علی الله عبده بهرامقلی 1151» دیده می‌شود.
يادداشت عمليات: آثار رطوبت، فرسودگی و افتادگی در برخی برگ‌ها مشاهده می‌گردد.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: جلد 2/40، صفحه 274 – 275.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: تلخیصی از کتاب تحفه حکیم مومن = تحفه سلیمانی، تالیف سید محمد مومن بن محمدزمان تنکابنی دیلمی (د. پس از 1080ق) است. در نسخه‌ی حاضر بخش‌هایی از کتاب، از جمله: باب نهم در سنونات و غرغره و مضمضه، باب دهم در اکحال و شیافات و سایر ادویه، عین کحل، باب یازدهم در ذکر ادهان، باب دوازدهم در مرهمها و ذرورات و جراحت و ما یتعلق بها، باب سیزدهم در ضمادات و کمادات و نطولات و قطورات، باب چهاردهم در سعوطات و عطوسات و نشوقات و نفوخات و بخورات، باب پانزدهم در حقه‌ها و فتایل و فرزجات و حمولات، باب هجدهم در ادویه کلف و بهق و برص و وسم خیلان و نمش و برش و سعفه و امثال آن، باب نوزدهم در مطیبات بدن و عرق و مضیقات … عطریات که بوی دهان را خوش کند، باب بیستم در ذکر خواص غریبه و اسرار مکتومه از تحفه المومنین آمده است و به نظر می‌رسد برگ‌هایی از سایر آثار طبی نیز در این نسخه‌ مشوش داخل شده باشد! باید دانست که ملخص و احیانا نام اختصاصی این رساله، به جهت افتادگی از آغاز و انجام آن، مورد شناسایی قرار نگرفت.
صحافي شده با: زبده الرمل = خلاصه البحرین = رمل منظوم/ معین الدین محمد بن نظام‌الدین نصرالله خاقانی739143
موضوع (اسم عام يا عبارت اسمي عام): پزشکی
محل و شماره بازیابی: 1210862