جبر و اختیار (رساله..) (از: محمد دهدار)

نبذة عن كتاب جبر و اختیار (رساله..) (از: محمد دهدار)

شماره بازیابی: ‮‭1822/33‬‬
شماره مدرک کتابخانه مجلس: ‭10-22181‬
زبان اثر: فارسی
عنوان و نام پديدآور: جبر و اختیار (رساله..) [نسخه خطی]/ از: محمد دهدار
نام خاص و کميت اثر: ص 254- 265.
قطع: ؛ رقعی. 5/ 10*16 سم. 360ص. 20س.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1از عدم نمودار محمد دهدار به عزیزان و براداران دینی که سوال نموده‌اند که اختلاف عقاید در مسئله اختیار و جبر… .
2…یاقوت ناهمواری شود از قلم است که در آن وقت همان قلم ممکن الحصول بوده و الحمد لله رب العالمین و الصلوه و السلام علی سیدنا المرسلین و علی آله اجمعین.
1در ص 375 سطوری از محبوب القلوب از تصنیفات قطب‌الدین محمد بن شیخ علی الشریف الدیلمی اللاهیجی.
2در کنار ص 10 حاشیه‌ای با نشان «احمد بن علی محمد الرشتی عفی عنه» دیده می‌شود.
1روی آخرین صفحه نسخه یک نسخه طبی و چند دستور ختم است که از آن جمله یکی منقول از شیخ بهایی است درباره خواص سوره توحید.
1ص 93- 92 مطالبی درباره عایشه گفته، تجملت تبلغت و لو عشت تفیلت.
1ص 146- 144 بخشی از اسفار.
1ص 149- 148 تاویلات عبدالرزاق کاشانی در تفسیر آیه «و اضرب لهم مثل اصحاب القریه اذجاءها المرسلون».
1ص 223- 221، «فائده من کلام شیخ ابوالحسن خرقانی»، ص 284- 272 پراکنده‌ها و فوائد.
1در صفحات 355 تا پایان دفتر، یادداشت‌هایی در موضوعات پراکنده دیده می‌شود: ص 355. و من جمله القضایا الغربیه و الاحکام العجیبه المنسوبه الی مولانا و مولی الکونین علی بن ابیطالب…
1ص 356. و هذا الوجود هو الاسم المکنون المخزون المشار الیه فی الحدیث المروی عن ابی‌عبدالله علیه السلام…
1ص 356. منقول است از حضرت امیرالمومنین علیه السلام که سه سطر به طریق رمل نقطه نهند به شرط آنکه سطر دوم از سطر.
1ص 357. المروی عن سیدنا رسول الله صلی الله علیه و الیه انه قال.
1ص 359. و من الصلوات المندوبه صلوه ذات الرقاع عن ابی عبدالله علیه السلام قال اذا اردت امر افخذ.
مولف در آغاز گوید: «که برادران دینی از من خواستند که چون در مسئله جبر و قدر اختلاف به جایی رسیده که برخی انسان را در کار خود مانند جماد دانند و دسته دیگری او را آفریننده کار خود، چیزی بنویسیم».
وی پیش از آنکه سخن در جبر و قدر گوید چهار پیش گفتار می‌آورد و آن‌گاه به اثبات موضوع می‌پردازد. چهار گفتار بدین قرار است: 1. در اخبار آمده درباره نخستین آفریده.
2. در ایجاد ممکنات.
3. در تقسیم علم به فعلی و انفعالی.
4. در نسبت هستی‌ها بصادر اول.
پس از پایان مقدمات گوید: «و چون این مقدمات معلوم شد باید دانست که هر کس که انسان را در فعل خود چون جماد می‌داند در حرکتش آن کس جماد است».
این رساله در ذریعه و فهرست‌های ادبیات، حقوق، دانشگاه، رضویه و مجلس دیده نشد.
وضعیت استنساخ نسخه: بدون تاریخ و ذکر نام کاتب، تنها تاریخ 1236ق در ذل ش 28 هست.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: تزئینات جلد:تیماج قهوه‌ای.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 1یادداشت‌ها و قطعات نظم و نثر و فقراتی منقول از دانشمندانی مانند حاجی ملا هادی سبزواری و تاج‌الدین منجم خوارزمی و نسب‌نامه مولوی، خلیل قزوینی و یادداشت‌هایی بدون تصریح به نام منقول عنه، موجود است.
يادداشت عمليات: کنار برگ‌ها سفید است جز در مواردی که افتاده‌گی‌ها جبران شده است.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد سوم، صفحه 2451-2452.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: این نام در دیباچه آمده است.
صحافي شده با: شرح رساله‌ای در کلام1035281
تاريخ: 20121029
محل و شماره بازیابی:
124023
124023