مجموعه شعر

نبذة عن كتاب مجموعه شعر

شماره بازیابی: ‭1190‬‏
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‭10-19679‬
زبان اثر: فارسی
عنوان و نام پديدآور: مجموعه شعر [نسخه خطی]
کاتب: مهدی علی‌آبادی.
قطع: خشتی باریک. 13*20سم. 177گ. 12بیت.
يادداشتهاي کلي:
يادداشتهاي مربوط به عنوان و پديدآور:
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:شکسته خوب.
نوع کاغذ:فرنگی.
تزئینات جلد:مقوائی عطف و گوشه تیماج.
1. مخمسات و مسمط های میرزا حسن علی‌آبادی که بنابر تصریح نویسنده در آخر این بخش برادر نصیر الملک بوده. در کتب تذکره به نام این شاعر دست نیافتم به قرینه اینکه در بخش القاب المآثر و الآثار، نام نصیر الملک نیست و به قرائن دیگر بایستی این دو برادر پیش از سلطنت ناصرالدین شاه (1264ق.) در ق 13ق. زندگانی می‌کرده باشند و این مخمس‌ها و مسمط‌ها عموما در مدح ائمه اطهار علیهم السلام می‌باشد و از مطالعه آنها معلوم شد که شاعر به همان نام خویش (حسن) تخلص می‌کرده و تصریح نموده که از پنجاه و پنج سالگی شروع به گفتن شعر نموده و مخمس‌های وی بدین بند آغاز می‌گردد:
ای دل محزون مباش در غم و غوغا/ آمه ز کوثر بگیر و خامه ز طوبی
کن رقم از شوق بر صحائف اشیا/ اول دفتر بنام ایزد دانا
صانع و پروردگار و حی و توانا
2 و 3 و 4. رباعیات خواجه حافظ و شیخ سعدی و خیام است،
5. ترجیع‌بند و قصائد قانع گلپایگانی است که از شعرای ق 13ق. و معاصر هدایت بوده و در مجمع الفصحا (2/ 425) او را به نام محمد و تخلص قانع معرفی نموده و ابیات مندرجه در این مجموعه از این شاعر همه در مدح و ثناء ائمه اطهار علیهم السلام می‌باشد و قصیده بهاریه‌ای که در آخر این بخش می‌باشد به مدح حضرت میرزای شیرازی (میرزا محمدحسن اعلی الله مقامه ( -1312ق.) خاتمه یافته.
اشعار قانع بدین چند بیت آغاز می‌گردد:
ای آنکه بر هیاکل توئی چه جان/ هستی به کل خلق تو امروز حکمران
هر ممکنی که پای وجودش بود میان/ باشد وجود او به بقای تو در جهان
پس از زبان حال بود عرض بندگان/ تو آگهی چه ظلم شود روز و شب عیان
یا صاحب ولایت یا صاحب الزمان/ ای دادرس بخلق جهان داد از این زمان
6. ترجیع‌بند هاتف که ترجیع آن معروف می‌باشد و معرفی مختصر از آن شاعر که در ذیل نسخه ش 1187 گذشت.
7. مخمس و مسمط‌ها و قصائدی از شاعری وفائی تخلص می‌باشد که از مندرجات در این بخش به دست آمد که نامش میرزا عبدالرسول و شوشتری است و گاهی هم مداح شوشتری و مداح مطلق تخلص دارد و مندرجات این بخش نیز همه در مدح و ثناء و مراثی ائمه اطهار (ع) می‌باشد.
آغاز: بریز ساقیا مرا مدام می بساغرا/ چه می که بر زند بجان هزار شعله آذرا
مندرجات آن به ترتیب عبارت است از:
1. مخمسات و مسمطات میرزا حسن علی‌آبادی (ص 1-175) در حدود یکهزار و هفتصد بیت.
2. رباعیات خواجه حافظ شیرازی (ص 177-196)، هفتاد و شش رباعی.
3. رباعیات شیخ سعدی (ص 196-236) یکصد و شصت و سه.
4. رباعیات خیام (ص 236-254) هفتاد دو رباعی به ردیف الف و باء و تاء.
5. ترجیع‌بند و قصائد قانع گلپایگانی (ص 257-286) دویست و نود و یک بیت.
6. ترجیع‌بند هاتف (ص 285-292).
7. مخمس‌ها و مسمط‌های وفائی شوشتری (که ظاهرا همان میرزا عبدالرسول مداح شوشتری است (ص 293-352) و در حدود ششصد بیت.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 1این مجموعه نسخه را بنابر تصریح در ص 175 و 352 در 1303 و 1302ق. (در نسخه چنین: 133 و 132) نوشته شده.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد دوم، صفحه 1694-1695.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: شامل:
تاريخ: 20121030
محل و شماره بازیابی: 114077