البرهان يا البرهانيه (از: ميرزا محمد بن عبدالنبي اخباري نيشابوري مقتول در 1228ق.)

شماره بازیابی: ‭2797/1‬
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‭10-19795‬
زبان اثر: عربي
عنوان و نام پديدآور: البرهان یا البرهانیه [نسخه خطی]/ از: میرزا محمد بن عبدالنبی اخباری نیشابوری مقتول در 1228ق.
کاتب: محمدابراهیم الطبسی الخراسانی.
تاریخ کتابت: 1223ق.
نام خاص و کميت اثر: ص 1-25.
قطع: خشتی. 15*21سم. 199ص. 23س.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1(بسمله) الحمدلله رب العالمین… اما بعد فقد ثبت بالبراهین القطعیه عند المتکلمین ان العلم زائد علی ذات الممکن کسائر صفاته غیر لازم…
2…بیمناه الجانیه مصنفها الجانی ابواحمد محمد بن عبدالنبی بن عبدالصانع النیشابوری الخراسانی فی آخر الصفر من اول السنه التاسعه من العشر الاول من المائه الثالثه من الالف الثانی من الهجره المصطفویه حامدا مصلیا فی مشهد الطف بکربلا.
تزئینات متن:عناوین به سرخی.
نوع کاغذ:فرنگی سفید آهار مهره کرده.
تزئینات جلد:میشن خرمایی بی‌مقوا.
در ذیل ش 1 (ص 25) کاتب نیز آغاز رساله‌ای نوشته اما بقیه آن را نانوشته گذارده است، در زیر رساله 2 نوشته که در تهران در خانه مولف در بند 2 ربیع‌الاول نوشتن آن را به پایان رسانیده. در پشت یک برگ اضافی اول دفتر ابیاتی از لیلی مجنون عربی به خط شکسته نستعلیق زیبا مهدی موسوی اصفهانی دیده می‌شود.
نک: ذریعه، 3/ 92، 18/ 114؛ دانشگاه،…
نامه به مجتهدین/ مولی عبدالحسین فرزند رضاعی صاحب ریاض، ص 147-152.
جواب سئوال، ص 155-163.
حجر ملقم/ میرزا محمد اخباری، ص 163-181.
شهادت بر ولایت در اذان (رساله در…)/ ابواحمد محمد بن عبدالنبی نیشابوری، ص 181-199.
يادداشتهاي مربوط به عنوان و پديدآور: مولف در 1219ق. از تالیف این کتاب فراغت یافته و میرزا علی محمد بن میرزا رضا شیرازی مقتول در 1266ق. حاشیه‌هایی بر این کتاب نوشته و اخباری را رد کرده و یکی از شاگردان اخباری به نام میرزا محمدباقر لاری به پشتیبانی از استاد خود در 1232ق. (پس از درگذشت استاد) رساله‌ای در شرح رساله برهانیه نگاشته به نام الکلمات الحقانیه فی شرح الرساله البرهانیه و در این شرح، اعتراضات میرزا علی محمد را بر رساله برهانیه پاسخ گفته است.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نسخ متوسط و تحریری.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 1محمدابراهیم طبسی کاتب این رساله (و دیگر رساله‌های موجود در دفتر) که خود از شاگردان اخباری بوده و حاشیه‌هایی بر کنار برخی از صفحات رساله دارد.
يادداشت عمليات: گاهی در حواشی افتادگی‌ها را به همان خط الحاق کرده‌اند.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد پنجم، صفحه 3814-3818.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: اخباری این رساله را در تحریم عمل به ظن در تحصیل احکام و ابطال طریقه اجتهاد ظنی و طرفداری از روش اخباریان نوشته و در پایان رساله، پاره‌ای از مولفات دیگر خود را که در این باب پرداخته یاد کرده: حرز الخواص، کتاب الحجه البالغه، الحکمه البالغه، الکتاب المبین، الشهاب الثاقب، سیف‌الله المسلول، کتاب اعصار فیه نار، رساله کشف القناع عن عور الاجماع، کوثر الاسرار فی شرح معضلات البحار.
صحافي شده در اين جلد: فتح الباب الی طریق الحق و الصواب/ میرزا محمد اخباری، ص 27-147.
تاريخ: 20130616
محل و شماره بازیابی: 116365