خاورنامه(محمد بن حسام‌الدین معروف به ابن حسام (875ق))

نبذة عن كتاب خاورنامه(محمد بن حسام‌الدین معروف به ابن حسام (875ق))

شماره بازیابی: 2662/2
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‮‭10-33703‬‬
زبان اثر: فارسی
سر شناسه: اب‍ن‌ ح‍س‍ام‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ ح‍س‍ام‌ال‍دی‍ن‌، 782؟ – 875؟ق‌.
عنوان و نام پديدآور: خاورنامه/ محمد بن حسام‌الدین معروف به ابن حسام (875ق)
تاریخ کتابت: قرن 11ق.
نام خاص و کميت اثر: ص 437-720.
قطع: ‮‭21/6‬*‭32/5‬سم. ‭720‬ص. ‭26‬س هر ستون. اندازه نوشته ‭18/5‬*‭30‬سم.‬
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: آغاز:نسخه اصل: نخستین بر این نامه دلگشای / سخن نقش بتم بنام خدای
آغاز:موجود: … جهان تا پدر را بکشت ای پسر / پسر چون نشیند بجای پدر
حاشیه ص3 اشعاری به خط شکسته خوش نوشته شده که تخلص کاظم دارد و به خط خود شاعر است به تاریخ 1132ق. بنابراین قسمت اول از قرن 12ق. است و قسمت دوم که قدیم‌تر است قرن 11ق.
تزئینات متن:عنوان‌ها قرمز.
نوع کاغذ:فرنگی و کشمیری.
تزئینات جلد:میشن قهوه‌ای.
1یک نسخه از کتاب کامل آن در کتابخانه موزه لندن نگهداری می‌شود.
خاورنامه به وزن شاهنامه فردوسی و به شیوه آن سروده شده و داستانی است که اصل آن عربی بوده و ابن حسام آن را به شعر فارسی درآورده است (نک: تذکره دولتشاه، ص438و 439؛ طرایق الحقایق، ص47؛ ذریعه 9/ 20؛ ریو/ 1976؛ حاشیه ص436 نسخه مرحوم بهار ترجمه آنچه راجع به کتاب خاورنامه و مصنف آن در فهرست ریو آمده، نوشته است. ولی سولچند ملتانی را که کاتب نسخه بوده مالک آن معرفی کرده است، در صورتی که نام مالک کمال‌الدین است). موضوع آن حماسه‌ای است از فتوحات حضرت علی(ع) و یارانش که کاملا تخیلی است، مانند جنگ مالک اژدر و ابوالمعجن، جنگ با طهماس شاه و شاه خاوران، فتح ایالات ایران، عاشق شدن مالک به دختر جمشید شاه و برخورد با دیو و جادو، که به هیچ وجه جنبه تاریخی ندارد.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:قسمت اول شکسته نستعلیق خفی بد و قسمت دوم نستعلیق جلی.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 1یادداشت‌های مختلف از: جهانبانی، کاظم، محمدحسن و ملک الشعرای بهار آغاز هر قسمت و در حاشیه صفحه‌ها.
يادداشت عمليات: آغاز و پایان افتاده.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد چهارم، صفحه 3415.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: 13500 بیت.
صحافي شده با: مجموعه1066580
موضوع (اسم عام يا عبارت اسمي عام): شعر فارسی – قرن 9
تاريخ: 20131103
محل و شماره بازیابی: 174546