صرف مير = تصريف (از: ابوالحسن فخرالدين علي بن محمد حسيني جرجاني شيرازي مشهور به «ميرسيد شريف»)

شماره بازیابی: 419/1ک
شماره مدرک کتابخانه مجلس: ‏‫10-3559‬
زبان اثر:
Per (فارسی)
عربي
عنوان و نام پديدآور: صرف میر = تصریف [ نسخه خطی]/ از: ابوالحسن فخرالدین علی بن محمد حسینی جرجانی شیرازی مشهور به «میرسید شریف»
کاتب: : کاتب: [تقی‌الدین فتحعلی بن محمدتقی]
تاریخ کتابت: ، تاریخ کتابت: یکشنبه 29 ما ربیع سال 1204ق.
نام خاص و کميت اثر: 54 (2ب – 55ب) برگ، 10 سطر
قطع:
؛21*16سم
؛خشتی.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1«بسمله، بدان ایدک الله تعالی فی الدارین که کلمات لغه عرب بر سه گونه است: اسم است و فعل است و حرف… و تصریف در لغه گردانیدن چیزیست از حال بحال و در اصطلاح علما عبارتست از گردانیدن یک لفظ بسوی صیغهای مختلفه تا حاصل شود از آن معنیهای متفاوت…».
2«… بدانکه الف فاعل و سین، استفعل گاه باشد که فعل لازم را متعدید گرداند چون سار زید و سایرته و خرج زید و استخرجته، تمت بعون الله ملک العلام».
تزئینات متن:‏‫عنوان‌ها و نشانی‌ها قرمز؛ اندازه متن: 5/15*8سم.‬
نوع کاغذ:فرنگی سفید آهار مهره شده.
تزئینات جلد:میشن یک لایی قهوه‌ای تیره.
1رمز تعلیقات «سنه 1204» است که بایستی از کاتب بوده باشد. روی برگ آغاز بیتی در قالب «فرد» به ترکی از ناشناس: دیدیم دلبرندن خال سیهدن خالدور روینک دیدی گلزار جنتده حبشدن باغبان اولمز و نیز بیتی به فارسی از ناشناس: شبی در جانبت دیدم می ز حسن گرفتم دامنش گفتم که جانا مستحقم من، و نیز چند صیغه ثلاثی مزید و مجرد آمده است.
مثنوی حکایت شبلی = حکایت شیخ شبلی = داستان شبلی/ شاعری متخلص به «سامی»
العزی فی التصریف = التصریف = تصریف العزی/ ابوالفضائل (ابوالمعالی) عزالدین ابراهیم بن عبدالوهاب خزرجی زنجانی
ترجمه العزی فی التصریف = ترجمه تصریف زنجانی/ تقی‌الدین فتحعلی بن محمدتقی
مراح الارواح/ احمد بن علی بن مسعود
تزویج اولاد آدم علیه السلام/ تقی‌الدین فتحعلی بن محمدتقی
وضعیت استنساخ نسخه: محل کتابت نامعلوم است؛ رقم کاتب: «تمت… از تحریر این کتاب یوم یکشنبه بیست و نهم شهر ربیع‌الاول سنه 1204ق».
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نسخ (برخی معرب).
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 2این نسخه در حاشیه تصحیح گردیده و حاشیه نویسی اندکی در میان سطور و هامش به زبان فارسی دارد.
مشخصات اثر: شکل و سجع مهر:
متن يادداشت: بر پشت برگ آغاز، چند مهر مربع «عبده اسمعیل … 1242» و یک مهر بیضی «میرزا اسمعیل 1244» دیده می‌شود.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: جلد 2/40، صفحه 72 – 73.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: متن مشهور موجزی در بیان تصریف زبان و ادبیات عرب است که سال‌ها جزو کتب درسی دانشجویان علوم اسلامی بوده است. نسخه‌های متعددی از این اثر در این کتابخانه به نحو مستقل، ضمن جنگ‌ها و مجموعه‌ها موجود است که از آن جمله می‌توان به شماره‌های «ذیل 8946»، «1/ 11317»، «1/ 11325» اشاره نمود. این اثر ده‌ها بار منفردا یا در ضمن جامع المقدمات به صورت سنگی منتشر گردیده است که برخی عبارتند از: تهران 1280، 1285، 1294، 1289، 1308، 1309، 1311، 1315، 1343، 1365 و 1366ق و نیز در تبریز 1305 و 1306ق همچنین در هند 1305ق در اصفهان بدون تاریخ و ده‌ها چاپ دیگر که ذکر تفضیلی همه‌ی آن‌ها از حوصله‌ی این نوشتار خارج است.
صحافي شده در اين جلد: حکایت پیری = مثنوی در حکایت ازدواج پیری با دختری جوان
موضوع (اسم عام يا عبارت اسمي عام): ادبیات عرب – صرف
محل و شماره بازیابی: 1210803