تعليقات بر رساله مخدوم الملك در پاسخ به سوالات تاشكندي

نبذة عن كتاب تعليقات بر رساله مخدوم الملك در پاسخ به سوالات تاشكندي

شماره بازیابی: 3802/12
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‮‭10-36057‬‬
زبان اثر: عربي
عنوان و نام پديدآور: تعلیقات بر رساله مخدوم الملک در پاسخ به سوالات تاشکندی
تاریخ کتابت: قرن 11ق.
نام خاص و کميت اثر: ص 109 – 130.
قطع: ‮خشتی. ‭12/5‬*‭19‬سم. ‭389‬ص. ‭21‬س.‬
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1بسمله الحمدلله علی عظمه جلاله و نعوت کماله… و بعد فهذه عده نکات علقها افقر عبادالله الصمد الباری محمدحسین بن دوست محمد البخاری باجوجه بعض المخادیم العظام… عن اسؤله متعلقه ببعض مواضع تفسیر القاضی… للاستاد المحقق و العلامه المدقق وحید عصره و فرید دهره استادی و سیدی حافظ سلطان محمد بن الشیخ بایزید الشاشی المعروف بحافظ تاشکندی حفظه الله عن موجبات التلهف… قال القاضی ناصر المله و الدین… فی انوار التنزیل و قیل لعل للتعلیل ای خلقکم لکی تتقوا و هو ضعیف اذ لم یثبت مثله فی اللغه تم کلامه اعترض علیه الاستاد التحریر و العلامه الخبیر… بان المناسب علی هذا ان لا یفسر القاضی (ره) کلمه لعل بمعنی کی فی مواضع اخر و قد فسر الی هنا عبارته اجاب عنه شیخ الاسلام و المسلمین مولانا عبدالله بن شمس‌الدین المشتهر بمخدوم عصمه الله… بکلام طویل ملخصه ان جعل لعل بمعنی کی حقیقه کما ذهب الیه قطرب و ابن الانباری… ضعیف لا ان جعل لعل بمعنی کی و تفسیرها بها مطلقا ضعیف… .
2… و ذکر فی عقائد ابی عبدالله بن الحسن التوره بشتی رحمه الله ان کثیرا من علما… توقفوا فی التفصیل و لا یرد علی هذا الجواب ما یرد علی جواب الحلبی و جواب المخدوم… دون هذا الجواب تامل فی هذا المقام حتی یظهر لک المرام بعنایه الملک العلام کتبه الفقیر حقیر میرزا علی.
تزئینات متن:عناوین شنگرف.
نوع کاغذ:آهار مهره شکری رنگ.
تزئینات جلد:تیماجی مشکی سجاف عطف و حواشی تیماج یشمی.
در لابه‌لای پاره‌ای از اوراق مجموعه برگچه‌هایی الصاق و بر آنها تعلیقات نوشته شده.
در ذیل نخستین رساله (تفسیر آیه الکرسی) پس از پایان رقم کاتب نسخه (که محمد بن نظر معروف به ملازاده است) با قلم قرمز نوشته: «مخفی نماند که بیشتر از این رساله به خط این کمترین درگاه است فرخ مهجور فی سنه 1005».
مولف این رساله که شاگرد تاشکندی بوده یکایک سوالات (یا اعتراضات) تاشکندی را بر انوار التنزیل (رساله شماره 7 دفتر حاضر) نقل می‌کند و پس از نقل هر سوال به نقل ملخص جواب شیخ الاسلام و آنگاه به محاکمه و دفاع از استاد خود تاشکندی می‌پردازد و در ضمن دفاعات و تعلیفات خود به مباحثی دقیق اشارت دارد و منشاء وجود پاره‌ای از شبهات را یاد می‌کند.
همچنین از تفسیر البحر المواج تالیف قاضی شهاب‌الدین، حاشیه سعدی چلبی بر انوار شرح تعرف از صدرالدین قونوی، عقائد ابوعبدالله بن حسن توره پشتی (کذا…) مولانا عبدالسلام لاهوری، تفسیر زاهدی، لطائف التفسیر، حاشیه مولانا تاج‌الدین بر آداب مسعودی و حاشیه مولانا محمود بخاری بر آداب مسعودی و نیز از قطب لاولیاء العزلتیه و قطب الاولیاء العشریه یاد می‌کند.
محمدحسین بخاری خود حاشیه‌های مفصل و ممتع بر این رساله دارد که در کنار صفحات نسخه حاضر نوشته شده است.
وضعیت استنساخ نسخه: با چند قلم از محمد بن نظر مدعو به ملازاده (ش 1 و 5 فرج یا فرخ (ش3) و میرزا علی (ش1) در پایان ش 1 و 3 تاریخ 1005ق دیده می‌شود.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نستعلیق (شیوه ترکی).
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: بر پشت برگ نخست مجموعه، فهرست اسامی یازده رساله از رساله‌های موجود در این دفتر به خط تازه ثبت شده.
يادداشت عمليات: برگ اول و برخی دیگر از برگ‌های دفتر وصالی و یا پارگی دارد.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد ششم، صفحه 4833-4834.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: محاکمه‌ای است بین حافظ تاشکندی و شیخ الاسلام شمس‌الدین عبدالله با دفاع از تاشکندی تالیف محمدحسین بن دوست محمد بخاری.
صحافي شده با: تفسیر آیه الکرسی/ صدرالدین محمد بن ابی‌الصفا حسینی502452
تاريخ: 20140226
محل و شماره بازیابی: 125791