شرح انوار اليقين (مولف و ناظم انوار اليقين: حسن المنصور بالله.)

نبذة عن كتاب شرح انوار اليقين (مولف و ناظم انوار اليقين: حسن المنصور بالله.)

شماره بازیابی: ‮‭1691/1‬‬
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‭10-17670‬
زبان اثر: عربي
عنوان و نام پديدآور: شرح انوار الیقین [نسخه خطی]/ مولف و ناظم انوار الیقین: حسن المنصور بالله.
کاتب: : محمد بن عبدالله بن الشیخ عطیه بن عبدالرحمن جزائری.
تاریخ کتابت: ، 1127ق.
نام خاص و کميت اثر: 1-311 پ.
قطع: ؛ رحلی. 21*31 سم. 331گ. 23 س.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1الحمد لله الذی علی ذاته بغرائب مصنوعاته فنطق لسان الکفره معربا عن حالها بعجز العباد کافه عن امثالها بل علموا ان لو تعاونوا و تظاهروا و تعاضدوا و توازروا لما استطاعوا ان یاتو بامثالها… .
2…و هذا حین اتینا علی الفراغ من هذه الارجوزه و شرحها و نحن نسال الله العظیم ان ینفعنا بها و المسلمین الی قوله هو کتاب الله عزوجل الفرقان العظیم و نستغفر الله التواب الرحیم.
تزئینات جلد:تیماج مشکی.
نوع کاغذ:ایرانی متوسط و آهاردار و ضخیم.
نک: ذریعه، 2/ 448- 449.
شرحی مبسوط بر منظومه (ارجوزه) انوار الیقین در امامت علی بن ابی طالب (ع) و اثبات خلافت بلا فصل و فضائل وی. در این شرح، وقایع تاریخی و جنگ‌ها و حوادثی که در زندگی آن حضرت رخ داده است در چهار قسمت آورده شده است: 1. اختلاف مردم پس از پیغمبر.
2. شرح اجمالی زندگانی و روش حضرت علی (ع) و خلفاء راشدین.
3. فضائل علی (ع) و این قسمت خود شامل 3 فصل است.
4. نقض بر اعتراضات و بیان اشتباهات مخالفین. به طوری که در دیباچه کتاب تصریح گردیده، انوار الیقین، تنها نام ارجوزه است و ناظم خود به منظور توضیح مشکلات آن، این شرح مبسوط را بر آن نگاشته است. شیوه این شرح بدین گونه است که قسمتی از اشعار منظومه، با افزودن جمله «قولنا فی الاجوزه» نقل و سپس شرح شروع شده است. منظومه با این ابیات شروع می‌شود: الحمد للمهین الجبار/ مکور اللیل علی النهار، و منشیء الغمام بالامطار/ علی جمیع النعم الغزار، و با ابیات زیر خاتمه می‌یابد: فهذه ارجوزه لانوار/ کانها غزاله النهار، قد فصلت بالآی و الآثار/ و عقد اجماع بنی المختار… و آله الشم ذوی الاحساب/ ینابع الحکمه و الصواب.
وضعیت استنساخ نسخه: وی فرزند محمد بن احمد داعی از سلسله داعیان زیدیه است و نسب او به یحیی هادی (د: 298ق) می‌رسد. جد مولف، داعی یحیی است که پس از درگذشت عبدالله بن حمزه ملقب به المنصور بالله در 614ق قیام کرد و در 636ق وفات یافت.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نسخ متوسط.
يادداشتهاي مربوط به عنوانهاي مرتبط: ‏
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 1بر کتیبه برگ اول، این سطور با قلم قرمز نوشته شده است: «کتاب انوار الیقین فی امامه امیرالمومنین علی بن ابیطالب علیه السلام تصنیف السعید الفاضل الکامل سیف‌الدین المنصور بالله حسن بن الداعی الی الله تعالی بدرالدین محمد بن یحیی بن یحیی بن الحسن ابن الناصر بن الحسن بن عبدالله بن محمد بن المختار بن الناصر بن الهادی، عفی الله عنهم و عن جمیع المومنین».
مشخصات اثر: شکل و سجع مهر:
متن يادداشت: بر پشت برگ مندرس و تعمیر شده مهری است که نقش آن «محمد علی بن محمد باقر موسوی» است.
يادداشت عمليات: نخستین برگ دفتر مندرس و تعمیر شده است.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد سوم، صفحه 2227-2229.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: مولف در ارجوزه انوارالیقین خلفاء پیغمبر (ص) را بر طبق مذهب زیدیه علی بن ابی طالب و حسن بن علی و حسین بن علی (ع) و سپس دیگر ائمه زیدیه تا عبدالله بن حمزه به ترتیب شمرده و از داعی بالله یحیی جد پدر خود متوفی 636ق و المهدی احمد نامی نبرده است. وی در یمن پس از مرگ المهدی احمد در سال 656ق قیام کرد و در 670ق مقتول گردید.
صحافي شده در اين جلد: مروج الذهب و معادن الجوهر (بخشی از…)/ از: ابو الحسن علی بن حسین مسعودی (د: 356ق).، 311پ- 331 ر.
تاريخ: 20121028
محل و شماره بازیابی: 114195