الحسني (از: مولي ابوالحسن پسر احمد كاشاني ابيوردي)

نبذة عن كتاب الحسني (از: مولي ابوالحسن پسر احمد كاشاني ابيوردي)

شماره بازیابی: ‮‭1806/10‬‬
شماره مدرک کتابخانه مجلس: ‮‭10-24161‬‬
زبان اثر: عربي
عنوان و نام پديدآور: الحسنی [نسخه خطی]/ از: مولی ابوالحسن پسر احمد کاشانی ابیوردی
تاریخ کتابت: ٬ 973ق.
نام خاص و کميت اثر: ص 341-378.
قطع: ؛ خشتی. 12*18سم. 421ص. 16س.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1لا اله هو الاسماء الحسنی القدسیه تقدست کبریائیه … و بعد یقول اذل العبد عند رب الجلیل الصمد ابوالحسن بن احمد … هذه عجاله … .
2… و انها یظهر ذلک سرمامر فی فاتحه الکتاب من ان الحکمه علم یکمل النفس من حیث اکتساب النظریات و اقتناء الملکات و الحمد لله معطی البرکات و علی نبیه و آله الصلوه تم فی شهر شعبان سنه ثلث و سبعین و تسعمائه.
1. ترادف لفظ مفرد و مرکب – نسخه‌ای از این رساله در مجموعه 4123 این کتابخانه موجود است.
2. الحسنی (کتاب مورد گفتگوی ما).
3. روض الجنان.
4. فواید فارسی در مبحث وجود ذهنی و عینی (نسخه‌ای از آن در این کتابخانه هست).
5. لمعات (فهرست رضوی 4/ 156).
6. شرح الفرائض النصیریه خواجه طوسی که چند نسخه آن را صاحب ذریعه دیده است.
7. رساله‌ای فارسی در دیات و احکام آن ( اعیان الشیعه).
8. اثبات الواجب که نسخه‌هایی از آن را صاحب ذریعه دیده است.
9. رساله‌ای در منطق (اعیان الشیعه).
10. الشوارق در کلام.
11. رساله‌ای در حل شکل پانزدهم مقاله سوم تحریر اقلیدس.
12. رساله‌ای در وجود ذهنی. از این رساله نسخه‌ای چند در کتابخانه موجود است. (صاحب روضات در ضمن سرگذشت غیاث الدین منصور دشتکی از مولف یاد کرده است و گوید او و مولا میرزا جان باغنوی رساله‌های غیر متداول دشتکی را برداشته و به نام خود در می آورده‌اند.) رساله الحسنی چنانکه در دیباچه آن آمده مرتب است بر سه بخش که هر بخشی را «اسم» خوانده: اسم اول در مباحث عامه ( = اجسام) و در آن یک «فاتحه» است و دوازده «اشراق»:
اشراق اول حقیقت جسم.
اشراق دوم هیولی.
اشراق سوم متناهی بودن عالم جسمانی.
اشراق چهارم عدم امکان جدایی صورت جسمیه از هیولی.
اشراق پنجم اینکه هیولی از جسم جدایی پذیر نیست.
اشراق ششم اثبات صورت نوعیه.
اشراق هفتم مکان و ملحقاتش.
اشراق هشتم خلاء و امتناع آن.
اشراق نهم شکل و هیئت جسم.
اشراق دهم حرکت.
اشراق یازدهم میل.
اشراق دوازدهم زمان.
اسم دوم ٬ فلکیات دارای 6 اشراق:
اشراق اول هیئت جهان جسمانی.
اشراق دوم اینکه جسم کروی شکل و حرکت است.
اشراق سوم اینکه جسم محدود قابلیت خرق و التیام ندارد.
اشراق چهارم اینکه محدود نه سنگین و نه سبک است.
اشراق پنجم اینکه فلک محدود متحرک است باراده.
اشراق ششم اینکه محدود را دو نفس است مجرد و غیر مجرد.
اسم سوم: شامل یک لمعه و هفت اشراق:
اشراق اول انقلاب عناصر.
اشراق دوم ترتیب کرات.
اشراق سوم کائنات جو.
اشراق چهارم امزجه چهارگانه.
اشراق پنجم معادن … .
اشراق ششم نباتات.
اشراق هفتم جانوران.
تزئینات متن:عناوین شنگرف.
تزئینات جلد:تیماج قهوه‌ای تیره بدون مقوا.
نک: ذریعه 11/ 274؛ آستان قدس 1/ 42؛ 4/ 156؛اعیان الشیعه 6/ 288؛ روضات ص 569.
يادداشتهاي مربوط به عنوان و پديدآور: ابوالحسن قاینی به جز الحسنی دارای آثاری دیگر است:
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:خط‌های گوناگون (شکسته نستعلیق و نسخ).
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 2در برخی از صفحات افتادگی‌های متن در حاشیه جبران گردیده.
يادداشت عمليات: کنار برخی از برگها وصالی شده است.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد سوم، صفحه 2419-2421.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: صاحب ذریعه در همه جا او را قائینی نوشته است و لی صاحب اعیان الشیعه و صاحب روضات کاشانی نوشته‌اند. نگارنده الحسنی همان مولف روض الجنان است که نسخه‌هایی از آن در کتابخانه‌های دانشگاه و رضوی و این کتابخانه هست . چنانکه خود او در دیباچه الحسنی گوید آن را از روض الجنان خود التقاط کرده است و الحسنی نامیده است: «هذه عجاله و رساله رائقه لضبط قواعدالحکمه التقطتها من کتابی المسمی بروض الجنان تذکره للمنتهی و تبصره للمبتدی و سمیتها بالحسنی و علیه التکلان … ».
صحافي شده با: تقدیسات/ میر محمد باقر داماد1040619
تاريخ: 20121020
محل و شماره بازیابی: 125975