بدایع الصنایع (از: عطاءالدین محمود حسینی مشهدی متخلص به عطائی (-919ق.).)

نبذة عن كتاب بدایع الصنایع (از: عطاءالدین محمود حسینی مشهدی متخلص به عطائی (-919ق.).)

شماره بازیابی: ‭3101/2‬
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR‭10-30522‬
زبان اثر: فارسی
عنوان و نام پديدآور: بدایع الصنایع [نسخه خطی]/ از: عطاءالدین محمود حسینی مشهدی متخلص به عطائی ( -919ق.).
تاریخ کتابت: ق 12ق.
نام خاص و کميت اثر: ص 34-144.
قطع: خاتمی. 19*12سم. 144ص. 23س.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1صنایع مدایح بی‌قیاس و بدایع لوایح…
پایان کتاب پرسید ز عامیان یکی تاریخش/ با وی گفتم ده جمادی الاخر
2انجام نسخه: … مفعول فاعلات مفاعیل فاعلان و اشتراط موافقت.
این بحر خیالات بدایع انجام/ کز در صنایعست با زیب تمام
سازد بعطای حق عطائی چو تمام/ آنرا تو «بدایع الصنایع» کن نام
صاحب ذریعه از این رساله به نام العروض و القوافی لاشعار الفرس یاد کرده و گوید: «عطائی آنرا از کتاب تکمیل الصناعه خویش برگزیده است». عطائی در آغاز و انجام رساله بدایع الصنایع تصریح کرده که تکمیل الصناعه را پس از بدایع الصنایع به بیاض خواهد برد. وی بعدها بخش آخر تکمیل الصناعه را رساله‌ای جدا با عنوان «رساله قافیه» ساخته است. صاحب ذریعه در ذیل عنوان بدایع الصنایع از کتابی بدین نام که وحیدی تبریزی برای برادرزاده‌اش ساخته، یاد کرده‌اند.
ما از وحیدی تبریزی ( -942ق.) کتابی در عروض و قافیه می‌شناسیم به نام مختصر وحیدی یا جمع مختصر که آن را برای برادرزاده‌اش ساخته است (ش 3/ 2959 این فهرست).
تزئینات متن:عناوین با قلم سرخ نوشته شده.
نوع کاغذ:اصفهانی شکری آهار مهره‌دار.
تزئینات جلد:میشن سیاه بدون‌مقوا سوخت.
شماره دوم ناقص است و اوراقی از پایان کتاب را ندارد.
نک: ذریعه، 15/ 259، 3/ 64 و 4/ 419؛ دانشکده ادبیات، 45-46.
بدایع الصنایع منسوب به غزالی.
بدایع الصنایع از ابوعلی حسینی ق 10ق. (در تاریخ).
بدایع الافکار فی صنایع الاشعار از شکافی (ق 10ق.).
بدایع الافکار فی صنایع الاشعار از کاشفی – ملاحسین.
بدایع الاسحار فی صنایع الاشعار از مطرزی.
بدایع السحر فی صنایع الشعر از ابوالفضل منشی شیرازی ق 10ق.
بدایع الصنایع حاضر دارای یک مقدمه در عروض و سه مقصد است در صنایع لفظی بدین ترتیب:
1. محسنات لفظی. 2. محسنات معنوی. 3. محسنات لفظی و معنوی.
يادداشتهاي مربوط به عنوان و پديدآور: مولف نیز از شاعران معروف ق 9ق. بوده و این کتاب را به نام نظام‌الدین علی شیرنوائی امیر معروف دربار سلطان حسین بایقرا در 818ق. تالیف کرده و در تسمیه آن گفته است:
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نستعلیق تحریری.
يادداشتهاي مربوط به نسخه موجود: 1شامل 2 رساله عروضی اشکال عروضی.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: مجلد پنجم، صفحه 4117-4118.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: جز این بدایع الصنایع که از عطائی مشهدی است، این چند رساله را نیز به نام بدایع الصنایع می‌شناسیم:
صحافي شده با: عروض/ سیفی هروی 497890
تاريخ: 20130630
محل و شماره بازیابی: 113768