مجمع الاوصاف (از: حاجی میرزا نجفقلی خان دانش تبریزی)

نبذة عن كتاب مجمع الاوصاف (از: حاجی میرزا نجفقلی خان دانش تبریزی)

شماره بازیابی: 57ک
شماره مدرک کتابخانه مجلس: ‮‭10-17206‬‬
زبان اثر: فارسی
عنوان و نام پديدآور: مجمع الاوصاف [نسخه خطی]/ از: حاجی میرزا نجفقلی خان دانش تبریزی
کاتب: : شیخ جعفر.
تاریخ کتابت: ٬ قرن 13ق.
قطع: ‮؛ ‭604‬ص٬ ‭15‬سطر٬ ‭16/3‬*‭9/2‬ سم‬.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1آغاز افتاده: … بر صفحه پر نفخه رخسار رخنه بکرازیدن گراییده که جواهر منثور للالی منظوم …
2انجام افتاده: … زین گونه که از شادی‌ام هاجر خبرم نیست/ مشکل که خلاص از غم هجران تو گردم …
تزئینات متن:برخی عناوین و گاه بر فراز رووس مطالب شنگرف.
تزئینات جلد:تیماج قهوه‌ای مجدول به حاشیه گرهی.
نامه به سلطان عبدالمجید خان (ص 12).
نامه به صدراعظم٬ عالی پاشا (ص 15).
نامه به شیخ الاسلام (ص 19).
نامه به محمد علی پاشای وزیر (ص 23).
نامه به ابراهیم پاشا (ص 27).
اشعاری از سنگلاخ (ص 31).
نامه به شمس المعالی عارف بلخ (ص 33)؟.
نامه به امیر الاامرا ادهم پاشا (ص 40).
نامه به نظام العلماء (ص 59).
نامه ملا باشی (ص 63).
نامه به صدراعظم علی پاشا که در مدینه نوشته (ص 66).
نامه منشی سفیر ایران به سنگلاخ (ص 75).
چند نامه دیگر به سنگلاخ (ص 84).
نامه ای راجع به کتاب درج جواهر (ص 93).
نامه ای راجع به نظم و نثر (ص 98) و این که سنگلاخ خط زیبایی داشته (ص 100).
نثری از صفا (ص 101).
نثری از منظر (ص 103).
نثری از بیضاء (ص 105).
اشعار و نثر ضیاء (ص 108).
دو حکایت از کتاب « سحر حلال» (ص 126).
اشعاری که از شعرای مختلف به سنگلاخ تقدیم یا ارسال شده (ص 178) اما از شاعران نام برده نشده .
همچنین اشعاری است در مدح سنگلاخ با ذکر نام شاعران (ص 250).
اشعاری از میرزا قدرت (ص 316).
اشعاری از سنگلاخ (ص 320).
اشعار میرزا قدسی٬ خواهرزاده سنگلاخ (ص 334).
اشعاری از شهاب (ص 362).
اشعاری از فانی (367).
اشعاری از کوکب (ص 373).
اشعاری از ماهر و ثریا (ص 374).
اشعاری از هلاکو (ص 377).
اشعاری از خاقان و شهلا (ص 378).
شعری از هما (ص 382).
اشعاری از آصف (ص 383).
اشعاری از واصف (ص 385).
اشعاری از مقبول و عنقا (ص 386).
اشعاری از هلال (ص 390).
اشعاری از ذلال (ص 391).
شعری از مخلص (393).
اشعاری از بهار و مصور (ص 394-395).
اشعاری از خیری (ص 399).
اشعاری از شاهد (ص 401).
اشعاری از هنر (ص 403).
اشعاری از عجیب (ص 405).
اشعاری از شهدی (ص 406).
اشعاری از ضیاء (ص 410).
اشعار دانش (ص 415 و 422).
اشعار صبا (ص 420).
اشعار زینت (ص 423).
دوباره اشعار دانش (ص 427).
چند معما (ص 470) با چند شعر ریگر.
نامه مولوی حاجی ملا احمد (ص 568) و چند نامه دیگر.
قصیده‌ای در مدح آقا فتاح (ص 596)
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:شکسته نستعلیق.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ‮ماخذ فهرست: جلد ‭40/1‬، صفحه ‭56-58‬‬.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: ‮دانش٬ موسس روزنامه اختر و قنسول ایران دراستانبول بود که هم‌صحبت و همنشین میرزا سنگلاخ در آن شهر شد و کلیه اشعاری که شعرای آن عهد در مدح میرزا گفته بودند٬ جمع آوری کرده و در این کتاب جمع آورده و در همان جا نیز به چاپ رسانیده است. دانش در مقدمه خود از آزردگی‌اش در تبریز سخن می‌گوید و سپس در سال ‭1273‬ق. تصمیم می‌گیرد به استانبول برود و با سنگلاخ دیدار می‌کند و آنجا ماندگار می‌شود. این میرزا محمد علی سنگلاخ در حدود ‭1184‬ق. در خبوشان (قوچان قدیم) متولد شد و به علت عمر طولانی زمان چند پادشاه را از کریم خان تا ناصر الدین شاه قاجار درک کرد. وی مردی شاعر و عارف بود٬ ولی بیشتر به خشنویسی شهره است و در خط نستعلیق استاد مسلم بود و خود را آفتاب خراسان می‌خواند. مدرس تبریز درباره وی می گوید: « … او در شعر نیز از استادان عصر خود می‌باشد٬ بسیار عارف مسلک و درویش نهاد و صوفی منش بود٬ سال‌ها در استانبول توقف داشت و در تمام عمر ازدواج نکرد و صفحه سنگ مرمری که برای روضه مطهر حضرت رسول (ص) تهیه کرده بود ٬ در تبریز می‌باشد». (ریحانه الادب ‭392/3‬) از تالیفات سنگلاخ یکی امتحان الفضلاء و دیگری تذکره الخطاطین و غیره است که اغلب در تبریز به طبع رسیده اند. (نک: تاریخ رجال ایران٬ مهدی بامداد٬ ‭129/2-130‬)‬ همچنین از اثر دیگر او درج جواهر می‌توان نام برد که در این کتاب از آن یاد شده است. برخی از مطالب گرد آمده در این کتاب به قرار زیر است: مقدمه ادیبانه دانش در مختصر شرح حال و علت تدوین این اثر (ص 1-11).
موضوع (اسم عام يا عبارت اسمي عام): ادب
تاريخ: 20120821
محل و شماره بازیابی: 1210441